Madde 12 – (Değişik: 23/1/2008-5728/155 md.)
Her kim bu Kanunun kapsamına giren ateşli silahları, bunlara ait mermileri veya bunlara ait namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaları ülkeye sokar veya sokmaya kalkışır veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık eder veya bunları 29/6/2004 tarihli ve 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun hükümleri dışında ülkede yapar veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahları veya mermileri ya da namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaları bir yerden diğer bir yere taşır veya yollar veya taşımaya bilerek aracılık eder, satar veya satmaya aracılık ederse veya bu amaçla bulundurursa beş yıldan oniki yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.[1]
Birinci fıkrada yazılı suçları üçüncü fıkradaki hal dışında iki veya daha çok kişinin birlikte işlemeleri halinde, failler hakkında sekiz yıldan onbeş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
Birinci fıkradaki fiillerin, suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek cezalar bir kat artırılır.
Ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı tabanca veya bu fıkrada sayılanların benzerleri olması ya da bu niteliği taşımayan ateşli silahlar veya her türlü mermilerin veya namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaların miktar bakımından vahim olması halinde yukarıdaki fıkralarda yazılı cezalar yarı oranında artırılarak hükmolunur.11
Dördüncü fıkrada niteliği belirtilen ateşli silahlar ile benzerlerinin miktar bakımından vahim olması halinde birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda yazılı cezalar bir kat artırılarak hükmolunur.
(Ek fıkra:21/11/2024-7533/11 md.) Kurusıkı tabir edilen ses veya gaz fişeği ya da benzerlerini atabilen silahı, teknik özelliklerinde değişiklik yaparak bu Kanun hükümlerine tabi silah haline dönüştürmek eylemi, 5201 sayılı Kanun hükümleri dışında yapılmış üretim olarak kabul edilir ve bu madde hükümlerine göre cezalandırılır. Dönüştürülen silahın sayı ve nitelik bakımından vahim olmaması halinde verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar indirilir.
[1] 21/11/2024 tarihli ve 7533 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “silahlarla bunlara ait mermileri” ibaresi “silahları, bunlara ait mermileri veya bunlara ait namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaları” şeklinde değiştirilmiş, “veya mermileri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ya da namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaları” ibaresi eklenmiş, dördüncü fıkrasında yer alan “otomatik veya dürbünlü” ibaresi “otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı” şeklinde değiştirilmiş, “her türlü mermilerin” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaların” ibaresi eklenmiştir.
Silah veya Mühimmat Kaçakçılığı, Ticareti, Taşıma ve İmalatı Suçu (6136 Sayılı Kanun m.12)
Giriş
Silah ve mühimmat kaçakçılığı suçu, toplum güvenliğini doğrudan tehdit eden ve organize suçlarla yakından ilişkili ciddi bir suç tipidir. 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un 12. maddesi kapsamında düzenlenen bu suç; silahların, mühimmatın veya silah parçalarının ülkeye yasa dışı yollardan sokulması, satılması, taşınması, imal edilmesi veya bulundurulması şeklinde karşımıza çıkar. Bu makalede, söz konusu suçun unsurları, cezaları, dikkat edilmesi gereken hususlar ve şüpheli/sanık açısından izlenmesi gereken yollar detaylı şekilde ele alınacaktır.
Silah ve Mühimmat Kaçakçılığı Suçunun Kapsamı
Silah Kaçakçılığı
Ateşli silahların yasa dışı yollarla yurtdışından Türkiye’ye sokulması, sokulmaya teşebbüs edilmesi veya aracılık edilmesiyle oluşur. (6136 sayılı Kanun m.12/1).
Mühimmat Kaçakçılığı
Mermi, bomba veya benzeri mühimmatın yasa dışı şekilde Türkiye’ye sokulması veya sokulmaya teşebbüs edilmesi, mühimmat kaçakçılığı suçunu oluşturur.
Silah Ticareti
Kaçak yolla ülkeye sokulan ya da yasa dışı üretilen silahların satılması, satışına aracılık edilmesi veya satış amacıyla bulundurulması silah ticareti suçunu meydana getirir.
Silah Taşıma (Nakletme)
Üretilen veya kaçak yolla ülkeye giren silahların ya da mühimmatın bir yerden başka bir yere taşınması, nakledilmesi veya bu nakle aracılık edilmesi halinde suç oluşur.
Silah İmalatı
5201 sayılı Kanun’a aykırı olarak Türkiye’de silah, mühimmat, patlayıcı madde veya bomba üretilmesi halinde “silah imalatı suçu” oluşur.
Silah Parçalarının Ticareti
Silahın balistik açıdan önemli parçalarının (namlu, sürgü, gövde, çerçeve vb.) yasa dışı yollarla ülkeye sokulması, üretilmesi, satılması veya taşınması da aynı kapsamda cezalandırılır.
Suçun Unsurları
Failin Amacı
Yargıtay içtihatlarına göre, silah ticareti suçunda silahları yayma ve tehlikeyi çoğaltma amacı aranır. Kişisel tanışıklık veya akrabalık ilişkisi nedeniyle yapılan tekil satışlar bu kapsamda değerlendirilmez.
Suçun Konusu
Suçun konusu, ruhsatsız ateşli silahlardır. Ruhsatlı silahların satışı ticaret suçunu oluşturmaz; yalnızca idari yaptırımlara tabidir.
İşleniş Biçimleri
- Bireysel Kaçakçılık/Ticaret: Tek kişi tarafından işlenirse m.12/1 kapsamında cezalandırılır.
- Toplu Kaçakçılık/Ticaret: İki veya daha fazla kişinin iştirak halinde işlemesi halinde m.12/2 kapsamında cezalandırılır.
- Örgütlü Kaçakçılık/Ticaret: Suç örgütü faaliyeti kapsamında işlenirse m.12/3 kapsamında daha ağır cezalandırılır.
Nitelik ve Miktar Bakımından Vehamet
- Nitelikli Silahlar: Otomatik tüfek, dürbünlü, susturuculu tabanca vb. silahlar.
- Niteliksiz Silahlar: Yukarıdaki özellikleri taşımayan tabanca ve tüfekler.
- Vehamet Ölçütü:
- 20’den fazla niteliksiz silah → vahim kabul edilir.
- 10’dan fazla nitelikli silah → vahim kabul edilir.
Cezai Yaptırımlar (6136 Sayılı Kanun m.12)
- Bireysel Kaçakçılık/Ticaret: 5 – 12 yıl hapis + 500 – 5000 gün adli para cezası.
- Toplu Kaçakçılık/Ticaret: 8 – 15 yıl hapis + 1000 – 10.000 gün adli para cezası.
- Örgütlü Kaçakçılık/Ticaret: 10 – 24 yıl hapis + 1000 – 10.000 gün adli para cezası.
- Vehamet Halinde: Cezalar yarı oranında veya bir kat artırılır.
Silah Parçaları Ticareti
Aynı şekilde, 5 – 12 yıl hapis ve 500 – 5000 gün adli para cezası öngörülmüştür. Vehamet halinde cezalar artırılır.
Silah Kaçakçılığı Suçu ile Ruhsatsız Silah Bulundurma/Taşıma Suçu Arasındaki Fark
- Madde 12: Ticari amaçla silah, mühimmat veya parçalarının yasa dışı yollarla satılması, nakli, imalatı veya ülkeye sokulması.
- Madde 13: Ticari amaç olmadan ruhsatsız silah satın alma, taşıma veya bulundurma.
Şüpheli/Sanık Açısından Önemli Hususlar
- Şüpheli veya sanık, ifade aşamasında susma hakkını kullanabilir.
- Usule aykırı arama, el koyma ve dinleme gibi işlemler savunmada kritik rol oynar.
- Suçun unsurlarının oluşmadığı, yani ticari amaç bulunmadığı savunulabilir.
- Suça konu silahın ruhsatlı olması halinde ticaret suçu oluşmaz.
- Yargıtay içtihatlarına dayanarak, “silahları yayma amacı” yoksa suçun unsurları eksik kalabilir.
Uzman Avukat Desteğinin Önemi
Silah ve mühimmat kaçakçılığı suçları, ağır ceza davaları kapsamında değerlendirilir. Hapis cezalarının ağırlığı ve artırımlı yaptırımlar göz önüne alındığında, sanık veya şüphelilerin mutlaka ceza hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki yardım almaları gerekir. Avukat, delil değerlendirmesi, usul itirazları ve lehe hükümler açısından sürecin en kritik aktörüdür.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Silah kaçakçılığı suçunda tutuklama olur mu?
Evet, suçun ağırlığı nedeniyle çoğu durumda tutuklama tedbiri uygulanabilir.
Bir adet silah satışı ticaret sayılır mı?
Yargıtay’a göre, silahı yayma ve tehlikeyi artırma amacı bulunmuyorsa her durumda ticaret suçu oluşmaz.
Ruhsatlı silah satışı suç mudur?
Ruhsatlı silahın satışı ticaret suçu oluşturmaz; sadece idari yaptırımlara tabidir.
Silah parçalarının satışı da aynı cezaya tabi mi?
Evet, namlu, sürgü gibi parçaların yasa dışı ticareti de aynı şekilde cezalandırılır.
Sonuç
6136 sayılı Kanun’un 12. maddesi, silah ve mühimmat kaçakçılığı veya ticareti suçunu çok ağır cezalarla düzenlemiştir. Suçun unsurlarının doğru değerlendirilmesi ve hukuki hakların korunması açısından, şüpheli veya sanıkların süreci tek başına yürütmemesi, deneyimli bir ceza avukatından destek alması büyük önem taşır.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.