Kamu görevinin terki veya yapılmaması
Madde 260- (1) Hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk eden, görevlerine gelmeyen, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmayan veya yavaşlatan kamu görevlilerinin her biri hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir. Kamu görevlisi sayısının üçten fazla olmaması halinde cezaya hükmolunmaz.
(2) Kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal hakları ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kısa süreli iş bırakmaları veya yavaşlatmaları halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza da verilmeyebilir.
GEREKÇE:
Madde metninde, kamu görevlilerinin toplu olarak görevlerini terk etmesi, görevlerine gelmemesi, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmaması veya yavaşlatması suç olarak tanımlanmıştır.
Bir hizmetin kamu adına yürütülmesine karar verilmesi, bu hizmetin düzenli ve aksamaksızın yürütülmesini gerektirir. Madde metniyle bir kamu hizmetinin aksamasına neden olacak toplu hareketler ceza yaptırımı altına alınmıştır.
Söz konusu suçun oluşabilmesi için maddede belirtilen hareketlerin toplu olarak gerçekleştirilmesi gerekir. Söz konusu hareketlerin toplu olarak yapıldığının kabulü için, en az dört kişinin birlikte hareket etmiş olması gerekir.
Maddenin ikinci fıkrasında, görevin toplu olarak ve kısa bir süre için terkinin kamu hizmetinin yürütülmesi açısından oluşturduğu haksızlığın azlığı göz önünde bulundurularak, verilecek cezada indirim yapma veya ceza vermeme konusunda mahkemeye takdir yetkisi tanınmıştır. Ancak, bu takdir yetkisinin kullanılabilmesi için, görevin kısa bir süre terkinin hizmeti aksatmaması ve münhasıran kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal hakları ile ilgili taleplerini ifade amacıyla yapılması gerekir.
765 sayılı TCK. Madde 236 – (Değişik: 7/1/1981 – 2370/2 md.)
Memurlardan veya işçi niteliğini taşımayan kamu hizmeti görevlilerinden üç veya daha fazla kimse aldıkları karar gereğince kanun hükümlerine aykırı olarak, memuriyetlerini terk eder veya vazifelerine gelmezlerse veya vazifelerine gelip de görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmazlar yahut yavaşlatırlarsa her biri hakkında dört aydan bir yıla kadar hapis ve ikibin liradan onbin liraya kadar ağır para cezasiyle birlikte muvakkaten veya müebbeten memuriyetten mahrumiyet cezası da hükmolunur.
Başkaları tarafından alınan karara veya yayınlanan bildirilere uyarak yukarıdaki fıkrada yazılı fiilleri işleyen memurlara ve işçi niteliği taşımayan kamu hizmeti görevlilerine de aynı ceza hükmolunur.
Bu maddedeki eylemler dernek veya meslek kuruluşları yöneticilerinin bu yönde aldıkları karar veya yayınladıkları bildiriler üzerine vuku bulmuşsa, bu kararı alan veya bildiriyi yayınlayanlara bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üçbin liradan onbin liraya kadar ağır para cezası verilir. Fail memur ise müebbeten memuriyetten mahrumiyet cezasına da hükmolunur.
AÇIKLAMALAR
Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması Suçu
Giriş
Türk Ceza Kanunu (TCK) Madde 260, kamu görevlilerinin görevlerini hukuka aykırı biçimde terk etmeleri veya yapmamaları durumunda uygulanacak yaptırımları düzenlemektedir. Kamu hizmetlerinin aksaması, kamu düzeni ve kamu yararının korunması açısından kritik önem taşıyan bu hüküm, hem kamu görevlilerini hem de kamu hizmetlerinden zarar gören vatandaşları ilgilendirmektedir. Bu makalede, TCK Madde 260 kapsamındaki suçun hukuki yapısı, uygulama alanı, suç isnadı ve mağdur hakları ayrıntılı biçimde ele alınacaktır.
TCK Madde 260 Metni ve Hukuki Analizi
Madde 260- (1):
Hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk eden, görevlerine gelmeyen, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmayan veya yavaşlatan kamu görevlilerinin her biri hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir. Kamu görevlisi sayısının üçten fazla olmaması halinde cezaya hükmolunmaz.
Madde 260- (2):
Kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal hakları ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kısa süreli iş bırakmaları veya yavaşlatmaları halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza da verilmeyebilir.
Suçun Unsurları ve Hukuki Değerlendirme
1. Suçun Faili:
Bu suç sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Kamu görevlisi tanımı, ilgili mevzuat ve hukuki içtihatlarla belirlenir.
2. Suçun Konusu:
Görevin hukuka aykırı biçimde terk edilmesi, görev yerine gelmeme, görevlerin kısmen veya tamamen yapılmaması ya da yavaşlatılması.
3. Suçun Kişi Sayısı Koşulu:
Toplu halde işlenmelidir; fail sayısının üçten fazla olması gerekir. Aksi halde ceza uygulanmaz.
4. Hukuka Aykırılık ve İzni Olmama:
Görev terkinde hukuka uygun bir nedenin bulunmaması gerekir. Örneğin, yasal grev hakkı ya da izinli olma durumu suç oluşturmaz.
Suçtan Zarar Görenlerin Hakları ve Başvuruları
Mağdur Olarak Vatandaşlar ve Kamu:
Kamu hizmetlerinin aksaması nedeniyle mağdur olan kişiler ve kamu kurumları, hizmetin tekrar sağlanması için idari yollarla başvurabilir. Ayrıca, suç duyurusunda bulunarak kamu görevlileri hakkında cezaî soruşturma başlatılmasını talep edebilirler.
Mağdurun Yapması Gerekenler:
- Hizmetin aksamasını belgelemek (tutanak, şikayet, rapor vb.)
- İlgili kamu kurumu veya savcılığa suç duyurusunda bulunmak
- Gerektiğinde hukuki destek almak
Suç İsnadıyla Karşılaşan Kamu Görevlilerinin Hakları ve Savunma Yolları
Haklar:
- Savunma hakkı
- Hukuki yardım alma hakkı
- Suçun unsurlarının eksikliği veya hukuka uygunluk sebeplerini ileri sürme hakkı
Yapılması Gerekenler:
- Alanında uzman bir ceza avukatına başvurmak
- Suç isnadına ilişkin tüm delil ve belgeleri toplamak
- Savunmayı hazırlamak ve etkin hukuki temsil sağlamak
Ceza İndirimi ve Ceza Verilmeme Durumları
TCK Madde 260/2 uyarınca, mesleki ve sosyal haklarla ilgili geçici ve kısa süreli iş bırakma veya yavaşlatma hallerinde cezada indirim yapılabilir veya ceza verilmez. Bu durumlarda suçun failinin hukuki durumu ve toplumsal faydalar dikkate alınır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Kamu görevlisi kaç kişi olursa toplu terk sayılır?
Cevap: Fail sayısının en az dört olması gerekir. Üç veya daha az sayıda ise suç oluşmaz.
Soru 2: Görevini terk eden kamu görevlisi ne kadar ceza alır?
Cevap: 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilir. Ancak duruma göre cezada indirim veya cezasızlık da mümkündür.
Soru 3: Kısa süreli iş bırakma veya yavaşlatma ceza doğurur mu?
Cevap: Hizmeti aksatmayacak biçimde geçici ve kısa süreli ise ceza indirimi yapılabilir veya ceza verilmeyebilir.
Soru 4: Bu suçtan dolayı nasıl hukuki yardım alınabilir?
Cevap: Suç isnadı durumunda alanında uzman ceza avukatından destek almak, savunmanın doğru hazırlanması için önemlidir.
Soru 5: Görev terk suçu idari bir suç mu, ceza suçu mu?
Cevap: TCK Madde 260 kapsamındaki görev terk suçu ceza hukukuna göre düzenlenmiş bir ceza suçudur. İdari yaptırımlar ayrı konudur.
Hukuki Danışmanlık ve Ceza Avukatı Desteğinin Önemi
Kamu görevinin terk edilmesi veya yapılmaması suçunda hem fail konumundaki kamu görevlileri hem de mağdur durumundaki kişiler için hukuki süreç karmaşık ve hassastır. Suç isnadı durumunda, doğru savunmanın oluşturulması ve hak kayıplarının önlenmesi için mutlaka ceza hukuku alanında deneyimli bir avukattan profesyonel destek alınmalıdır. Mağdurlar ise haklarının korunması, suç duyurusunda bulunulması ve tazminat taleplerinin yönlendirilmesi için hukuki danışmanlık almalıdır.
Sonuç
TCK Madde 260, kamu hizmetlerinin sürekliliğini ve düzenini korumak amacıyla kamu görevlilerinin görevlerini hukuka aykırı biçimde terk etmelerini önlemeye yöneliktir. Suçun unsurları ve uygulanabilirliği, fail sayısı ve eylemin kapsamına göre farklılık göstermektedir. Her iki tarafın da haklarının korunması ve etkin bir hukuk süreci işletilmesi için uzman ceza avukatı desteği şarttır.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.