Hukuki Makaleler

Kararların Yerine Getirilmesi ve İletişim İçeriklerinin Yok Edilmesi (CMK.137) – Ağır Ceza Avukatı I Av. Necmettin İlhan

Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.

Kararların yerine getirilmesi, iletişim içeriklerinin yok edilmesi

Madde 137 – (1) 135 inci maddeye göre verilecek karar gereğince Cumhuriyet savcısı veya görevlendireceği adlî kolluk görevlisi, telekomünikasyon hizmeti veren kurum ve kuruluşların yetkililerinden iletişimin tespiti, dinlenmesi veya kayda alınması işlemlerinin yapılmasını ve bu amaçla cihazların yerleştirilmesini yazılı olarak istediğinde, bu istem derhâl yerine getirilir; yerine getirilmemesi hâlinde zor kullanılabilir. İşlemin başladığı ve bitirildiği tarih ve saat ile işlemi yapanın kimliği bir tutanakla saptanır.

(2) 135 inci maddeye göre verilen karar gereğince tutulan kayıtlar, Cumhuriyet Savcılığınca görevlendirilen kişiler tarafından çözülerek metin hâline getirilir. Yabancı dildeki kayıtlar, tercüman aracılığı ile Türkçe’ye çevrilir.

(3) 135 inci maddeye göre verilen kararın uygulanması sırasında şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi ya da aynı maddenin birinci fıkrasına göre hâkim onayının alınamaması halinde, bunun uygulanmasına Cumhuriyet savcısı tarafından derhâl son verilir. Bu durumda, yapılan tespit veya dinlemeye ilişkin kayıtlar Cumhuriyet savcısının denetimi altında en geç on gün içinde yok edilerek, durum bir tutanakla tespit edilir. (Ek cümle:8/7/2021-7331/18 md.) Beraat kararı verilmesi durumunda da tespit veya dinlemeye ilişkin kayıtlar, hâkim denetimi altında aynı usulle yok edilir.

(4) Tespit ve dinlemeye ilişkin kayıtların yok edilmesi halinde soruşturma veya kovuşturma evresinin bitiminden itibaren, en geç onbeş gün içinde, Cumhuriyet başsavcılığı veya mahkeme, tedbirin nedeni, kapsamı, süresi ve sonucu hakkında ilgilisine yazılı olarak bilgi verir.[1][2]

Kararların Yerine Getirilmesi ve İletişim İçeriklerinin Yok Edilmesi: CMK m.137 Analizi

Giriş

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) m.137, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması süreçlerinin uygulanması ile kayıtların yok edilmesini düzenler. Bu düzenleme, kişisel verilerin korunması ve hukuka uygun soruşturma yürütülmesi açısından büyük önem taşır. Makale, hem şüpheli/sanık hem de mağdur/müşteki açısından hak ve yükümlülükleri ayrıntılı şekilde ele alır ve alanında uzman bir ceza avukatının desteğinin önemini vurgular.


1. CMK m.137’in Amaç ve Kapsamı

CMK m.137, özellikle 135. madde kapsamında verilen iletişim denetimi kararlarının uygulanmasını ve gerekli hâllerde elde edilen kayıtların yok edilmesini düzenler. Kanun, üç temel hususa odaklanır:

  1. Kararın uygulanması ve zorunlu hâllerde güç kullanımı.
  2. Kayıtların çözülmesi ve Türkçe’ye çevrilmesi.
  3. Kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararı verilmesi durumunda kayıtların yok edilmesi ve ilgililere bilgi verilmesi.

Bu düzenleme, kişisel verilerin korunması, hukuki güvence ve soruşturmanın hukuka uygun yürütülmesi ilkelerini güvence altına alır (Gür, 2020).


2. Kararın Uygulanması Süreci

2.1 Talep ve Yazılı İstem

Cumhuriyet savcısı veya görevlendireceği adlî kolluk görevlisi, telekomünikasyon hizmeti sağlayıcılarından iletişimin tespiti, dinlenmesi veya kayda alınması için yazılı talepte bulunur. Bu talep derhâl yerine getirilir; yerine getirilmemesi hâlinde zor kullanılabilir.

2.2 İşlem Tutanakları

İşlemin başladığı ve bittiği tarih, saat ve işlemi yapan kişiler, resmî bir tutanakla saptanır. Bu uygulama, ileride hukuki denetim ve delil bütünlüğü açısından kritik öneme sahiptir (Bayraktar, 2021).

2.3 Kayıtların Çözülmesi ve Tercüme

Tutulan kayıtlar, Cumhuriyet Savcılığı tarafından görevlendirilen kişilerce metin hâline getirilir; yabancı dildeki kayıtlar, resmî tercüman aracılığıyla Türkçe’ye çevrilir.


3. Kayıtların Yok Edilmesi

3.1 Kovuşturmaya Yer Olmaması veya Hâkim Onayı Alınamaması

  • Soruşturma sırasında şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilirse veya hâkim onayı alınamazsa, Cumhuriyet savcısı derhâl uygulamayı durdurur.
  • Kayıtlar en geç 10 gün içinde yok edilir, durum bir tutanakla belgelenir.

3.2 Beraat Kararı Durumu

  • Beraat kararı verilmesi halinde de kayıtlar, hâkim denetimi altında aynı usulle yok edilir.
  • Yok edilen kayıtlar hakkında, soruşturma veya kovuşturma evresinin bitiminden itibaren en geç 15 gün içinde ilgili kişilere yazılı bilgi verilir.

4. Şüpheli ve Sanıkların Yapması Gerekenler

  • Kayıtların hukuka uygun şekilde elde edilip edilmediğini uzman ceza avukatı ile birlikte denetlemek.
  • Yok edilen kayıtların süre ve usule uygun şekilde tespit edilip edilmediğini takip etmek.
  • Hak ihlali söz konusuysa, tazminat veya itiraz yollarını avukat desteğiyle başlatmak.

5. Suçtan Zarar Gören / Mağdur / Müştekilerin Yapması Gerekenler

  • Kendi iletişimlerinin hukuka aykırı şekilde kaydedildiğinden şüpheleniyorsa, savcılığa veya mahkemeye başvurarak kayıtların yok edilmesini talep edebilir.
  • Kayıtların yok edilip edilmediğini ve yazılı bilgilendirmenin taraflarına ulaşıp ulaşmadığını takip etmek.
  • Hak kaybı veya zarar oluşmuşsa, hukuki yollara başvurmak için uzman ceza avukatına danışmak.

6. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Soru 1: Telekomünikasyon kayıtlarım hukuka aykırı şekilde mi dinlendiğini nasıl anlayabilirim?
Cevap: Kararın 135 ve 137. maddelere uygun olup olmadığı, yazılı talep ve tutanakların varlığı ile anlaşılabilir. Uzman bir ceza avukatı denetim sağlayabilir.

Soru 2: Kayıtlarım yok edilmezse ne yapabilirim?
Cevap: Cumhuriyet savcılığı veya mahkemeye başvurarak kayıtların yok edilmesini talep edebilir ve hukuki yollara başvurabilirsiniz.

Soru 3: Beraat kararı sonrası kayıtlarımın yok edilip edilmediğini nasıl öğrenebilirim?
Cevap: Mahkeme veya Cumhuriyet başsavcılığı, en geç 15 gün içinde ilgililere yazılı olarak bilgi vermek zorundadır.


7. Sonuç

CMK m.137, iletişim denetimi ve kayıtların yok edilmesi süreçlerinde hukuka uygunluğu ve şeffaflığı güvence altına alır. Şüpheli/sanık veya mağdur/müşteki olarak hakların korunması için alanında uzman bir ceza avukatından destek almak kritik önemdedir.

Bu düzenlemeler, kişisel verilerin korunması, hukuki güvence ve adil yargılama hakkı açısından temel bir çerçeve sunar ve soruşturma veya kovuşturma sürecinin hukuka uygun yürütülmesini sağlar.


Kaynakça

  • Bayraktar, M. (2021). Ceza Muhakemesi Hukuku ve İletişim Denetimi. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
  • Gür, T. (2020). Kişisel Verilerin Korunması ve Ceza Hukuku Uygulamaları. Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Türk Ceza Muhakemesi Kanunu. (2005). Resmî Gazete, 5271 sayılı Kanun.

[1] 25/5/2005 tarihli ve 5353 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle bu fıkrada geçen “halinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “soruşturma evresinin bitiminden itibaren” ibaresi eklenmiştir.

[2] 8/7/2021 tarihli ve 7331 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle, bu fıkraya “soruşturma” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya kovuşturma” ibaresi eklenmiş ve fıkrada yer alan “Başsavcılığı,” ibaresi “başsavcılığı veya mahkeme,” şeklinde değiştirilmiştir.

 Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri
Ankara Ağır Ceza Avukatı:Avukat Necmettin İlhan
Telefon :0312 4671882 – 0505 3522337
Adres:Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara
Mail:ncm.ilhan@gmail.com.tr
Hizmet Alanları:Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku

UYARI

Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.

KVKK AYDINLATMA METNİ

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir