Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Bir suçun işlendiğini öğrenen Cumhuriyet savcısının görevi
Madde 160 – (1) Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.
Cumhuriyet Savcısının Suçun Öğrenilmesi Halindeki Görevleri: CMK Madde 160 Analizi
Giriş
Ceza muhakemesi sürecinde, suçun işlendiğinin öğrenilmesi durumunda Cumhuriyet savcısının rolü, adil yargılamanın temel taşlarından biridir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 160. maddesi, savcının ihbar veya başka yollarla suçun işlendiğini öğrenmesi halinde izlemesi gereken prosedürleri düzenlemektedir. Bu makale, maddeyi detaylı bir şekilde açıklamak, sürecin taraflara etkilerini göstermek ve uygulamada dikkat edilmesi gereken noktaları ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır.
CMK Madde 160: Madde Metni ve Açıklaması
Madde 160 – Cumhuriyet Savcısının Görevleri
- Suçun Öğrenilmesi: Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir şekilde suç işlendiğini öğrenir öğrenmez kamu davası açılmasına yer olup olmadığını değerlendirmek için derhal işin gerçeğini araştırmaya başlar.
- Delillerin Toplanması ve Şüphelinin Hakları: Savcı, maddî gerçeğin ortaya çıkarılması ve adil yargılama için adlî kolluk görevlileri aracılığıyla şüphelinin lehine ve aleyhine olan tüm delilleri toplamak ve muhafaza altına almakla yükümlüdür. Ayrıca şüphelinin haklarını korumak da savcının temel görevlerindendir.
Cumhuriyet Savcısının Görevleri Detaylandırması
1. Hemen Araştırma Başlatma
Savcı, suçun işlendiğine dair izlenimi öğrenir öğrenmez vakit kaybetmeden soruşturma başlatır. Bu aşamada, delillerin kaybolmasını veya tahrip edilmesini önlemek için hızlı hareket etmek esastır.
2. Maddî Gerçeğin Araştırılması
Maddî gerçek, hem şüpheli hem de mağdur açısından adil yargılama için kritik öneme sahiptir. Savcı, olayı objektif olarak araştırmak zorundadır ve taraflardan bağımsız bir şekilde delil toplar.
3. Delillerin Toplanması ve Muhafazası
Savcı, adlî kolluk görevlilerini yönlendirerek:
- Şüphelinin lehine delilleri toplar (ör. alibi, tanık beyanları).
- Şüphelinin aleyhine delilleri toplar (ör. suç yerinde bulunan eşyalar, kamera kayıtları).
- Delillerin güvenli bir şekilde saklanmasını sağlar.
4. Şüphelinin Haklarının Korunması
Savcı, şüphelinin temel haklarının korunmasını sağlar:
- Müdafi seçme hakkı.
- Sessiz kalma hakkı.
- İşkence veya kötü muameleye karşı korunma.
Taraf Bazlı Yükümlülükler
Şüpheli veya Sanıklar İçin
- Savcıya doğru ve eksiksiz bilgi vermek zorunda değillerdir; susma hakları vardır.
- Müdafi aracılığıyla haklarını kullanmaları önerilir.
- Delillere müdahale etmemeli, süreci etkilemeye çalışmamalıdır.
- Adlî kolluk ile işbirliği yaparken haklarına zarar gelmeyecek şekilde davranmalıdır.
Suçtan Zarar Gören/Mağdur/Müştekiler İçin
- Suç duyurusunda bulunabilir ve şikâyette bulunabilirler.
- Delil sunabilir ve tanık olarak beyan verebilirler.
- Haklarının korunması için savcılığa başvurabilir ve süreçle ilgili bilgilendirme talep edebilirler.
Uzman Tavsiyesi: Hem şüpheli/sanık hem de mağdur, ceza hukuku sürecinde haklarını doğru kullanabilmek ve hatalı beyanlardan kaçınmak için alanında uzman bir ceza avukatından destek almalıdır. Avukat, hakların korunmasını ve delillerin doğru şekilde sunulmasını sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Cumhuriyet savcısı suçun işlendiğini öğrenince ne kadar sürede harekete geçmelidir?
Cevap: CMK 160’a göre savcı, derhal, yani gecikmeksizin soruşturmayı başlatmalıdır.
Soru 2: Savcı delilleri sadece şüphelinin aleyhine mi toplar?
Cevap: Hayır, savcı hem şüphelinin lehine hem de aleyhine olan tüm delilleri toplamak ve korumakla yükümlüdür.
Soru 3: Şüpheli savcıya ifade vermek zorunda mı?
Cevap: Hayır, şüpheli susma hakkına sahiptir; müdafi desteği ile haklarını kullanabilir.
Soru 4: Mağdur delilleri sunamazsa ne olur?
Cevap: Mağdur, delillerin toplanmasını talep edebilir ve savcı, maddî gerçeği ortaya çıkarmak için delilleri toplamakla yükümlüdür.
Sonuç
CMK Madde 160, Cumhuriyet savcısının suçun öğrenilmesi durumunda derhal harekete geçmesini ve adil yargılamayı güvence altına almasını öngörmektedir. Maddî gerçek ve delillerin toplanması, şüpheli ve mağdur haklarının korunması, soruşturmanın temel ilkeleri arasındadır. Sürecin doğru yürütülmesi, tarafların haklarının zarar görmemesi ve adaletin sağlanması için alanında uzman ceza avukatından destek alınması büyük önem taşımaktadır.
Kaynakça
Adalet Bakanlığı. (2005). 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu. Resmî Gazete.
Bozgeyik, Y. (2019). Ceza Muhakemesi Hukuku: Temel Kavramlar ve Uygulama. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Aksoy, M. (2021). Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri. İstanbul: Beta Yayınları.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.