Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Duruşma tutanağı
Madde 219 – (1) Duruşma için tutanak tutulur. Tutanak, mahkeme başkanı veya hâkim ile zabıt kâtibi tarafından imzalanır. Duruşmada yapılan işlemlerin teknik araçlarla kayda alınması halinde, bu kayıtlar vakit geçirilmeksizin yazılı tutanağa dönüştürülerek mahkeme başkanı veya hâkim ile zabıt kâtibi tarafından imzalanır.
(2) Mahkeme başkanının mazereti bulunursa tutanak, üyelerin en kıdemlisi tarafından imzalanır.
Ceza Muhakemesinde Duruşma Tutanağı (CMK m.219)
Giriş
Ceza yargılamasında adil yargılanma hakkının korunması ve yargılama sürecinin denetlenebilirliğinin sağlanması için duruşma tutanakları büyük önem taşır. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 219. maddesi, duruşma tutanağının düzenlenmesini, imzalanmasını ve geçerlilik şartlarını ayrıntılı biçimde düzenlemektedir. Bu düzenleme, hem yargılamanın şeffaflığını sağlamakta hem de temyiz ve istinaf gibi kanun yollarında denetimin yapılabilmesine imkân tanımaktadır.
Duruşma Tutanağının Hukuki Niteliği
Duruşma tutanağı, duruşmada gerçekleşen tüm işlemlerin yazılı bir şekilde kaydedildiği, resmî belge niteliği taşıyan bir kayıt aracıdır. Tutanağın amacı, tarafların beyanlarının, delillerin sunulmasının, mahkeme kararlarının ve tüm yargısal işlemlerin objektif biçimde kayıt altına alınmasıdır.
CMK m.219/1 hükmüne göre tutanak, mahkeme başkanı veya hâkim ile zabıt kâtibi tarafından imzalanır. Bu imza, tutanağa hukuki geçerlilik kazandırır. Ayrıca, duruşmanın teknik araçlarla kayda alınması hâlinde, kayıtların vakit kaybedilmeksizin yazıya dönüştürülmesi ve yine imzalanması zorunludur.
Mahkeme Başkanının veya Hâkimin Mazereti
CMK m.219/2’ye göre, mahkeme başkanının mazeretli olması durumunda tutanak, üyelerin en kıdemlisi tarafından imzalanır. Böylece, usuli güvenlik korunmuş olur ve tutanağın geçerliliği devam eder.
Yargıtay Uygulaması
Yargıtay kararlarında, usulüne uygun tutulmamış veya imzalanmamış tutanakların, yargılamanın sağlıklı ilerlemesine engel olacağı, hatta hukuka aykırılık sebebi oluşturacağı ifade edilmektedir. Özellikle duruşma tutanağının, kanun yollarında delil incelemesinin temel belgelerinden biri olduğu vurgulanmaktadır.
Şüpheli ve Sanıklar Açısından Duruşma Tutanağı
- Beyanların Doğruluğunu Kontrol Etme: Sanık veya şüpheli, duruşma sonunda kendi ifadelerinin tutanağa doğru geçirilip geçirilmediğini kontrol etmelidir.
- Eksiklik Tespiti: Eksiklik veya yanlışlık tespit edildiğinde derhâl itiraz edilmeli ve zabıt kâtibinden düzeltilmesi talep edilmelidir.
- Avukat Yardımı: Duruşma tutanağında yer alan kayıtlar, ileride aleyhe sonuç doğurabileceğinden, mutlaka uzman bir ceza avukatı eşliğinde takip edilmelidir.
Mağdur, Müşteki ve Suçtan Zarar Gören Açısından Duruşma Tutanağı
- Hakların Kayıt Altına Alınması: Mağdurun talepleri, tazminat istemleri veya katılma beyanları mutlaka tutanağa geçirilmelidir.
- Delillerin Sunulması: Sunulan delillerin eksiksiz şekilde yazıldığı kontrol edilmelidir.
- Avukat ile Takip: Hak kaybı yaşanmaması için, özellikle mağdur haklarının korunmasında uzman bir avukatın sürece eşlik etmesi önemlidir.
Duruşma Tutanaklarının Delil Niteliği
Duruşma tutanağı, duruşmada gerçekleşen işlemlerin en güvenilir kanıtıdır. Yargıtay, tutanakta yazılı olan hususların aksinin ancak çok güçlü ve somut delillerle ispatlanabileceğini kabul etmektedir. Bu nedenle tutanak, yargılamanın “resmî hafızası” olarak görülmektedir.
Uzman Ceza Avukatının Rolü
Hem sanıklar hem de mağdurlar açısından duruşma tutanaklarının doğru tutulması ve olası hataların düzeltilmesi, yargılama sonucunu doğrudan etkileyebilir. Bu nedenle sürecin mutlaka deneyimli bir ceza avukatı tarafından takip edilmesi gerekir. Avukat, hem duruşmada anlık müdahalelerde bulunur hem de kanun yollarında tutanağa dayalı stratejiler geliştirir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Duruşma tutanağında yanlış yazılan bir ifade nasıl düzeltilir?
Taraflar, duruşma sırasında veya hemen sonrasında yanlışlığı belirterek itiraz edebilir. Mahkeme başkanı veya hâkim, zabıt kâtibiyle birlikte düzeltme yapabilir.
2. Tutanak imzalanmazsa ne olur?
İmzalanmamış tutanak, usulüne uygun belge sayılmaz. Bu durum, kanun yollarında bozma sebebi oluşturabilir.
3. Ses ve görüntü kaydı tutanak yerine geçer mi?
Hayır. Teknik kayıtlar, yazılı tutanağa dönüştürülmek zorundadır (CMK m.219/1).
4. Sanık veya mağdur tutanağı görme hakkına sahip midir?
Evet. Taraflar, tutanak içeriklerini inceleme ve yanlışlık tespitinde bulunma hakkına sahiptir.
Sonuç
CMK m.219 kapsamında duruşma tutanağı, ceza muhakemesinin en önemli belgelerinden biridir. Usulüne uygun tutulması ve imzalanması, adil yargılanma hakkının korunması açısından zorunludur. Hem şüpheli/sanık hem de mağdur/müşteki, kendi beyanlarının ve taleplerinin doğru şekilde tutanağa geçirildiğini kontrol etmelidir. Bu süreçte uzman bir ceza avukatından profesyonel destek almak, hak kayıplarını önlemek açısından hayati önem taşımaktadır.
Kaynakça
- Ceza Muhakemesi Kanunu, (5271 s. K.), m.219.
- Centel, N., Zafer, H., & Çakmut, Ö. (2023). Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Yayınları.
- Yenisey, F., & Nuhoğlu, A. (2022). Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.