Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Temyiz başvurusunun etkisi
Madde 293 – (1) Süresi içinde yapılan temyiz başvurusu, hükmün kesinleşmesini engeller.
(2) (Mülga:2/3/2024-7499/21 md.)
Temyiz Başvurusunun Etkisi (CMK m.293)
Giriş
Ceza muhakemesinde kanun yolları, yargılamada maddi gerçeğe ulaşmak ve adil yargılanma hakkını güvence altına almak açısından büyük önem taşır. Bu bağlamda temyiz başvurusu, ceza yargılamasında Yargıtay denetimini sağlayan olağan kanun yollarından biridir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 293. maddesi, temyiz başvurusunun etkisini düzenlemekte ve süresi içinde yapılan temyizin hükmün kesinleşmesini engellediğini açıkça ifade etmektedir.
Bu hüküm, hem şüpheli/sanık hem de mağdur/müşteki/suçtan zarar gören açısından önemli sonuçlar doğurur. Zira temyiz başvurusu, verilen hükmün kesinleşmesini durdurmakta; infazın ertelenmesine ve yüksek yargı denetiminin sağlanmasına olanak tanımaktadır.
CMK m.293’ün Hukuki Çerçevesi
CMK m.293 şu şekilde düzenlenmiştir:
“Süresi içinde yapılan temyiz başvurusu, hükmün kesinleşmesini engeller.”
Bu hükme göre:
- Temyiz başvurusunun süresi içinde yapılması, kanun yolunun işlerlik kazanması için zorunludur.
- Temyiz başvurusu yapıldığında, hüküm kesinleşmeyecek ve infaza konu olamayacaktır.
- Yargıtay’ın denetimi tamamlanana kadar kararın bağlayıcı ve infaz edilebilir niteliği bulunmaz.
Şüpheli/Sanık Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Süre Takibi: Temyiz süresi kaçırılmamalıdır. CMK’ya göre gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde temyiz başvurusu yapılmalıdır.
- Tutukluluk ve Hapis Cezası: Temyiz başvurusu, hükmün infazını durdurduğu için sanığın hapis cezası hemen infaz edilmez. Ancak tutukluluk hali devam edebilir.
- Savunma Hakkı: Profesyonel bir ceza avukatından hukuki destek alınması, temyiz dilekçesinin doğru ve usulüne uygun hazırlanması açısından kritik öneme sahiptir.
- Yargıtay Denetimi: Sanık, kararın hem hukuka uygunluk hem de usul yönünden Yargıtay tarafından incelenmesini talep etmiş olur.
Mağdur/Müşteki/Suçtan Zarar Gören Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Kesinleşmenin Gecikmesi: Temyiz nedeniyle hüküm kesinleşmez. Bu, mağdur açısından kararın uygulanmasının ertelenmesi anlamına gelir.
- Hak Arama Özgürlüğü: Mağdur veya katılan da temyiz hakkını kullanabilir. Bu, verilen kararın hukuka uygunluğunu üst mahkemeye taşıma imkânı sağlar.
- Tazminat ve Hak Talepleri: Kararın kesinleşmesi beklenmeden maddi/manevi tazminat süreçleri başlatılamayabilir. Bu nedenle sürecin dikkatle takip edilmesi gerekir.
- Uzman Avukat Desteği: Mağdurun haklarının korunması ve temyiz dilekçesinin eksiksiz hazırlanması için uzman bir avukatın desteği büyük önem taşır.
Yargıtay Uygulaması
Yargıtay kararlarında da CMK m.293 doğrultusunda, süresi içinde yapılan temyiz başvurularının hükmün kesinleşmesini engellediği sürekli vurgulanmaktadır. Yargıtay, temyiz süresi geçtikten sonra yapılan başvuruları ise reddetmekte; bu durumda hüküm kesinleşmiş sayılmaktadır. Ayrıca, sanığın aleyhine olan temyiz başvurularında da hükmün infazının temyiz süreci bitene kadar erteleneceği kabul edilmektedir.
Uzman Ceza Avukatının Önemi
Temyiz, yalnızca süreye riayet edilmesi değil, aynı zamanda hukuka aykırılıkların doğru ve detaylı şekilde dilekçede gösterilmesi ile etkili olur. Eksik veya hatalı hazırlanan temyiz dilekçeleri, sanığın veya mağdurun hak kaybına yol açabilir. Bu nedenle, temyiz sürecinde uzman bir ceza avukatının desteği, hem adil yargılanma hakkının korunması hem de hak kayıplarının önlenmesi için hayati öneme sahiptir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Temyiz başvurusu hükmün infazını durdurur mu?
Evet. CMK m.293 uyarınca süresi içinde yapılan temyiz başvurusu, hükmün kesinleşmesini ve dolayısıyla infazını engeller.
2. Temyiz başvurusunun reddedilmesi halinde ne olur?
Yargıtay, temyiz nedenlerini yerinde bulmazsa kararı onar ve hüküm kesinleşir. Bu aşamadan sonra infaz süreci başlar.
3. Mağdur da temyiz başvurusunda bulunabilir mi?
Evet. Katılan sıfatını kazanmış mağdur veya suçtan zarar gören de temyiz başvurusu yapabilir.
4. Temyiz süresini kaçıran sanık ne yapabilir?
Temyiz süresi geçirilmişse, olağan kanun yolları kapanır. Ancak haklı bir mazeret varsa eski hâle getirme talebinde bulunulabilir (CMK m.40 ve devamı).
5. Temyiz aşamasında avukat tutmak zorunlu mudur?
Zorunlu değildir ancak temyiz dilekçesinin usulüne uygun hazırlanması ve hak kaybı yaşanmaması için uzman ceza avukatından destek alınması şiddetle önerilir.
Sonuç
CMK m.293, temyiz başvurusunun hükmün kesinleşmesine etkisini açıkça düzenleyerek, adil yargılanma hakkının korunmasında kritik bir güvence sağlamaktadır. Hem sanık/şüpheli hem de mağdur/müşteki açısından temyiz süreci, kararın Yargıtay denetimine taşınması ve olası hukuka aykırılıkların giderilmesi bakımından büyük önem taşır. Bu nedenle, temyiz sürecinde uzman ceza avukatının rehberliği, hak kayıplarının önlenmesi için vazgeçilmezdir.
Kaynakça
- Centel, N., Zafer, H., & Çakmut, Ö. (2022). Ceza Muhakemesi Hukuku. Beta Yayıncılık.
- Kunter, N., Yenisey, F., & Nuhoğlu, A. (2019). Ceza Muhakemesi Hukuku. Seçkin Yayıncılık.
- Yurtcan, E. (2021). Ceza Muhakemesi Hukukunda Kanun Yolları. Adalet Yayınevi.
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.