Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Delillerin toplanması
Madde 320 – (1) Mahkeme, yargılamanın yenilenmesi istemini yerinde bulursa delillerin toplanması için bir naip hâkimi veya istinabe olunan mahkemeyi görevlendirebileceği gibi; kendisi de bu hususları yerine getirebilir.
(2) Delillerin mahkemece veya naip hâkim tarafından veya istinabe suretiyle toplanması sırasında, soruşturmaya ilişkin hükümler uygulanır.
(3) Delillerin toplanması bittikten sonra Cumhuriyet savcısı ve hakkında hüküm kurulmuş olan kişiden iki haftalık süre içinde görüş ve düşüncelerini bildirmeleri istenir.[1]
Delillerin Toplanması ve Yargılamanın Yenilenmesi Sürecinde Haklar: CMK Madde 320 İncelemesi
Giriş
Ceza yargılamasında yargılamanın yenilenmesi önemli bir hukuki mekanizmadır. Bu süreçte delillerin toplanması, hem adaletin sağlanması hem de tarafların haklarının korunması açısından kritik öneme sahiptir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Madde 320, mahkeme tarafından yenileme isteminin kabul edilmesi hâlinde delillerin toplanma sürecini düzenlemektedir (Resmi Gazete, 2004). Bu makalede, Madde 320 kapsamında delillerin toplanması süreci detaylandırılacak, şüpheli/sanıklar ile mağdur/müşteki bakımından yapılması gereken işlemler açıklanacak ve profesyonel hukuki destek almanın önemi vurgulanacaktır.
1. CMK Madde 320 Hükümleri ve Delil Toplama Süreci
1.1. Mahkeme Yetkisi ve Görev Paylaşımı
CMK Madde 320(1) uyarınca, mahkeme yargılamanın yenilenmesi istemini yerinde bulduğunda delillerin toplanması için şu yetkilere sahiptir:
- Naip hâkimi görevlendirmek,
- İstinabe yoluyla başka bir mahkemeyi görevlendirmek,
- Kendi yetkisiyle delilleri toplamak.
Bu seçenekler, delillerin etkin ve eksiksiz şekilde toplanmasını sağlamak için hukuken öngörülmüştür (Özdemir, 2021).
1.2. Delil Toplama Usulü
Madde 320(2), delillerin toplanması sırasında soruşturma hükümlerinin uygulanacağını öngörmektedir. Bu kapsamda:
- Tanık ve şüphelilerin ifadesi alınır,
- Belgeler, yazılı deliller ve uzman raporları incelenir,
- Gerektiğinde bilirkişi görevlendirilir.
Delil toplama süreci, hem tarafsızlık hem de hukuka uygunluk ilkelerine uygun yürütülmelidir (Akdoğan, 2020).
1.3. Görüş Bildirme Süresi
Deliller toplandıktan sonra, Cumhuriyet savcısı ve hakkında hüküm kurulmuş olan kişiye iki haftalık süre tanınır. Bu süre zarfında taraflar:
- Deliller üzerinde görüş bildirebilir,
- Eksik veya hatalı delillerin tamamlanmasını talep edebilir (CMK, 2004).
Bu süre, yargılamanın yenilenmesi sürecinde adil yargılanma hakkının bir parçasıdır.
2. Şüpheli/Sanık Açısından Hak ve Yükümlülükler
Şüpheli veya sanık olarak yenileme sürecinde delil toplama aşamasında yapılması gerekenler:
- Avukat Desteği Almak: Hukuki haklarınızı bilmek ve süreçte doğru strateji geliştirmek için mutlaka ceza avukatından yardım alın.
- Delillerin İncelenmesi: Toplanan delillerin incelenmesini talep edin. Eksik veya hatalı delil varsa mahkemeye bildirin.
- Görüş Bildirme: CMK 320(3) kapsamında size tanınan iki haftalık sürede yazılı görüş sunun.
- Tanık ve Belgeler: Gerekirse tanık dinlenmesini veya belge sunulmasını talep edin.
Bu adımlar, lehinize delillerin toplanmasını ve hukuka uygun sürecin işletilmesini sağlar.
3. Mağdur / Müşteki Açısından Hak ve Yükümlülükler
Suçtan zarar gören taraf olarak, delil toplama sürecinde şunlara dikkat edilmelidir:
- Mağdur Veya Müşteki Hakları: Delillerin doğru ve eksiksiz toplanmasını talep etme hakkınız vardır.
- Görüş Bildirme: CMK 320(3) uyarınca size de görüş bildirme hakkı tanınabilir; bu hak, mahkemeye delillerin değerlendirilmesi için yazılı olarak sunulmalıdır.
- Avukat Desteği: Sürecin karmaşıklığı nedeniyle profesyonel ceza avukatı ile hareket etmek önemlidir.
- Tanık ve Belge Sunma: Kendi lehine olan belgeleri ve tanıkları mahkemeye sunma hakkınız vardır.
Bu adımlar, mağduriyetin etkin bir şekilde mahkemece değerlendirilmesini güvence altına alır (Erdoğan, 2019).
4. Özel Alt Başlık: İstinabe ve Naip Hâkim Uygulamaları
- Naip Hâkim: Mahkeme, kendi yerinde bulunamadığında yetki devri yaparak delilleri toplatabilir.
- İstinabe: Başka mahkemelerden veya illerden delil toplanması gerektiğinde istinabe yoluna başvurulur.
Bu mekanizmalar, delillerin zamanında ve eksiksiz şekilde mahkemeye sunulmasını temin eder.
5. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Delillerin toplanması süreci ne kadar sürer?
Cevap: Süre, delillerin niteliğine ve sayısına göre değişir. CMK 320(3) uyarınca deliller toplandıktan sonra taraflara iki haftalık görüş süresi tanınır.
Soru 2: Delil toplama sırasında avukat bulundurmak zorunlu mu?
Cevap: Zorunlu olmasa da, sürecin doğru yürütülmesi ve hakların korunması için avukat desteği şiddetle önerilir.
Soru 3: Mahkeme delilleri kendisi mi toplamalı yoksa naip hâkim görevlendirebilir mi?
Cevap: Mahkeme her iki seçeneği de kullanabilir; durumun gereğine göre naip hâkim veya istinabe yolu tercih edilebilir.
Soru 4: Mağdur delil toplama sürecine katılabilir mi?
Cevap: Evet, yazılı görüş bildirme ve belgelerin mahkemeye sunulması hakkı vardır.
6. Sonuç ve Hukuki Tavsiye
CMK 320, yargılamanın yenilenmesi sürecinde delillerin etkin şekilde toplanmasını ve tarafların haklarının korunmasını hedefler. Hem şüpheli/sanık hem de mağdur/müşteki açısından sürecin doğru yönetilmesi, hukuki temsilci (ceza avukatı) ile yürütülmesi büyük önem taşır. Bu sayede:
- Adil yargılanma hakkı korunur,
- Deliller eksiksiz ve hukuka uygun şekilde mahkemeye sunulur,
- Yenileme istemi sürecinde hukuki riskler minimize edilir.
Kaynakça
- Akdoğan, M. (2020). Ceza muhakemesinde delil toplama süreçleri. Ankara: Adalet Yayınları.
- Erdoğan, H. (2019). Yargılamanın yenilenmesi ve delil değerlendirme. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
- Özdemir, B. (2021). CMK Uygulaması ve Mahkeme Yetkileri. Ankara: Beta Yayınları.
- Resmi Gazete. (2004). 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu. Erişim: https://www.mevzuat.gov.tr
[1] 2/3/2024 tarihli ve 7499 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile bu fıkrada yer alan “yedi günlük” ibaresi “iki haftalık” şeklinde değiştirilmiştir.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.