Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Hapis Cezaları ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazında Gözetilecek İlkeler
Hapis cezalarının infazında gözetilecek ilkeler[1]
Madde 6- (1) Hapis cezalarının infaz rejimi, aşağıda gösterilen temel ilkelere dayalı olarak düzenlenir:
a) Hükümlüler ceza infaz kurumlarında güvenli bir biçimde ve kaçmalarını önleyecek tedbirler alınarak düzen, güvenlik ve disiplin çerçevesinde tutulurlar.
b) Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin düzenli bir yaşam sürdürmeleri sağlanır. Hürriyeti bağlayıcı cezanın zorunlu kıldığı hürriyetten yoksunluk, insan onuruna saygının korunmasını sağlayan maddî ve manevî koşullar altında çektirilir. Hükümlülerin, Anayasada yer alan diğer hakları, infazın temel amaçları saklı kalmak üzere, bu Kanunda öngörülen kurallar uyarınca kısıtlanabilir.
c) Cezanın infazında hükümlünün iyileştirilmesi hususunda mümkün olan araç ve olanaklar kullanılır. Hükümlünün kanun (…)1 ve yönetmeliklerle tanınmış haklarının dokunulmazlığını sağlamak üzere cezanın infazında ve iyileştirme çabalarında kanunîlik ve hukuka uygunluk ilkeleri esas alınır.
d) İyileştirmeye gereksinimleri olmadığı saptanan hükümlülere ilişkin infaz rejiminde, bu hükümlülerin kişilikleriyle orantılı bireyselleştirilmiş programlara yer verilmesine özen gösterilir ve bu hususlar yönetmeliklerde düzenlenir.
e) Cezanın infazında adalet esaslarına uygun hareket edilir. Bu maksatla ceza infaz kurumları kanun (…)1 ve yönetmeliklerin verdiği yetkilere dayanarak nitelikli elemanlarca denetlenir.
f) Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin yaşam hakları ile beden ve ruh bütünlüklerini korumak üzere her türlü koruyucu tedbirin alınması zorunludur.
g) Hükümlünün infazın amacına uygun olarak kanun (…)1 ve yönetmeliklerin belirttiği hükümlere uyması zorunludur.
h) Kanunlarda gösterilen tutum, davranış ve eylemler ile kurum düzenini ihlâl edenler hakkında Kanunda belirtilen disiplin cezaları uygulanır. Cezalara, Kanunda belirtilen merciler, sürelerine uygun olarak hükmederler. Cezalara karşı savunma ve itirazlar da Kanunun gösterdiği mercilere yapılır.
İyileştirmede başarı ölçütü
Madde 7- (1) Hapis cezalarının infazında hükümlülerin iyileştirilmeleri amacını güden programların başarısı, elde ettikleri yeni tutum ve becerilerle orantılı olarak ölçülür. Bunun için iyileştirme çabalarına yönelik olarak hükümlünün istekli bulunması teşvik edilir.
(2) Hapis cezasının, kendisinde var olan zararlı etki yapıcı niteliğini mümkün olduğu ölçüde azaltacak biçimde düzenlenecek programlar, usûller, araçlar ve zihniyet doğrultusunda yerine getirilmesi esasına uyulur. İyileştirme araçları hükümlünün sağlığını ve kişiliğine olan saygısını korumasını sağlayacak usûl ve esaslara göre uygulanır.
Hapis Cezaları ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazında Gözetilecek İlkeler
Giriş
Ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı, yalnızca hükümlünün cezalandırılması süreci değil; aynı zamanda bireyin yeniden topluma kazandırılması, mağdurun haklarının korunması ve toplumun güvenliğinin sağlanması açısından da önem taşımaktadır. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 6. ve 7. maddelerinde hapis cezalarının infazında gözetilecek ilkeler ile iyileştirmede başarı ölçütleri ayrıntılı biçimde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler, Anayasa’da güvence altına alınan insan onuru, adil yargılanma hakkı ve toplumsal barışın korunması ilkeleriyle de doğrudan ilişkilidir.
Hapis Cezalarının İnfazında Gözetilecek İlkeler
5275 sayılı Kanun’un 6. maddesine göre hapis cezalarının infazında aşağıdaki temel ilkeler gözetilmektedir:
- Güvenlik ve Disiplin İlkesi
Hükümlüler, ceza infaz kurumlarında kaçmalarını önleyecek güvenlik tedbirleri altında tutulur. Ancak bu durum, insan onurunu zedelemeyecek şekilde uygulanmalıdır. - İnsan Onuruna Saygı
Hürriyetten yoksunluk, yalnızca cezanın zorunlu kıldığı ölçüde uygulanmalı; hükümlülerin maddî ve manevî hakları korunmalıdır. - İyileştirme ve Bireyselleştirme
Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin yeniden topluma kazandırılması amacıyla eğitim, meslek edindirme ve psikososyal destek programları yürütülür. - Adalet ve Hukuka Uygunluk
Cezanın infazında hukuka uygunluk ve adalet ilkesi esas alınır; denetim, nitelikli personel eliyle yapılır. - Yaşam Hakkı ve Beden-Ruh Sağlığı Koruması
Ceza infaz kurumları, hükümlülerin yaşam haklarını ve sağlıklarını korumakla yükümlüdür. - Disiplin ve Kurumsal Düzen
Kurum kurallarına aykırı davranışlarda bulunan hükümlülere disiplin cezaları uygulanır. Ancak bu cezalar da kanun ve yönetmelik çerçevesinde olmalı, savunma ve itiraz hakları saklı tutulmalıdır.
İyileştirmede Başarı Ölçütü
Kanun’un 7. maddesine göre infaz sürecinin başarısı, hükümlülerin kazandığı yeni tutum ve becerilerle ölçülür. Bu bağlamda:
- Hükümlünün istekliliği önemlidir.
- İnfaz, cezanın olumsuz etkilerini en aza indirecek şekilde düzenlenmelidir.
- Eğitim, çalışma hayatına hazırlık ve sosyal uyum projeleri uygulanmalıdır.
Yargıtay da çeşitli kararlarında, ceza infaz kurumlarının yalnızca cezalandırma yeri olmadığını; aynı zamanda hükümlünün yeniden topluma kazandırılması için rehabilitasyon programlarının etkin bir biçimde uygulanması gerektiğini vurgulamaktadır.
Şüpheli/Sanık Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Hüküm kesinleşmeden infaz süreci başlayamaz (CMK m.223, TCK m.63).
- Şüpheli veya sanık, yargılama sürecinde uzman bir ceza avukatı ile temsil edilmelidir. Bu durum hem adil yargılanma hakkının korunması hem de infaz sürecinde hak kayıplarının önlenmesi açısından önemlidir.
- İnfaz aşamasında şüpheli veya sanığın iyileştirme programlarından yararlanma hakkı bulunmaktadır.
Mağdur/Müşteki Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Mağdurun, infaz sürecinde bilgilendirilme hakkı vardır. Özellikle şartlı salıverme veya denetimli serbestlik süreçlerinde mağdurun güvenliği göz önünde bulundurulmalıdır.
- Mağdur, infaz sürecinde koruma tedbirlerinin uygulanmasını talep edebilir (örneğin uzaklaştırma kararı, iletişim yasağı gibi).
- Mağdur açısından uzman bir avukatın desteği, tazminat davalarının açılması ve hakların etkin şekilde korunması için gereklidir.
Uzman Ceza Avukatının Önemi
Hem şüpheli/sanık hem de mağdur/müşteki açısından infaz süreci son derece teknik ve karmaşık olabilir. Uygulamada:
- İnfazın ertelenmesi, koşullu salıverme, denetimli serbestlik gibi haklar ancak doğru başvurularla kullanılabilir.
- Disiplin cezalarına karşı süresi içinde itiraz edilmesi gerekir.
- Mağdurların haklarının korunması için özellikle şiddet ve ağır suçlarda koruyucu tedbirler konusunda hukuki destek alınması elzemdir.
Bu nedenlerle uzman bir ceza avukatının süreci takip etmesi, hem hak kayıplarını önleyecek hem de infaz hukukunun doğru uygulanmasını sağlayacaktır.
Sık Sorulan Sorular
1. Hapis cezası infaz edilirken hükümlü hangi haklara sahiptir?
Hükümlü, insan onuruna yakışır koşullarda barınma, sağlık, eğitim, sosyal faaliyetlere katılma haklarına sahiptir.
2. Ceza infaz kurumlarında kötü muameleye maruz kalan hükümlü ne yapabilir?
Hükümlü, infaz hâkimine başvurabilir. Ayrıca Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yoluna gidebilir.
3. Mağdur, infaz sürecinde hangi haklara sahiptir?
Mağdur, salıverme süreçleri hakkında bilgilendirilme hakkına sahiptir ve gerektiğinde güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını talep edebilir.
4. İyileştirme programlarına katılmak zorunlu mudur?
Zorunlu değildir; ancak katılım, hükümlünün topluma uyumunu kolaylaştırır ve koşullu salıverme süreçlerinde olumlu değerlendirilir.
Sonuç
Hapis cezalarının infazında gözetilecek ilkeler, yalnızca cezalandırma amacına değil; aynı zamanda hükümlünün yeniden sosyalleşmesine ve mağdurun haklarının korunmasına yöneliktir. Bu nedenle, insan onuruna saygı, adalet, güvenlik ve iyileştirme kavramları infaz hukukunun temelini oluşturur. Uygulamada karşılaşılan hak ihlallerinin önlenmesi için uzman bir ceza avukatının rehberliği kritik öneme sahiptir.
Kaynakça
- 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun. (2004). Resmî Gazete, 29.12.2004, Sayı: 25685.
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). Resmî Gazete, 09.11.1982, Sayı: 17863.
- Ceza Muhakemesi Kanunu, 5271 sayılı Kanun. (2004). Resmî Gazete, 17.12.2004, Sayı: 25673.
[1] 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 160 ıncı maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (c), (e) ve (g) bentlerinde yer alan “, tüzük” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.