Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması
Madde 268- (1) İşlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır.
GEREKÇE:
Madde metninde iftira suçunun özel bir işleniş biçimi hakkında düzenleme yapılmıştır.
Maddenin 765 sayılı TÜRK CEZA KANUNU’ndaki karşılığı
Bu maddenin karşılığı bulunmamaktadır.
AÇIKLAMALAR
Başkasına Ait Kimlik veya Kimlik Bilgilerinin Kullanılması Suçu (TCK m.268)
Özet
Türk Ceza Kanunu’nun 268. maddesi, işlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerini kullanan kişileri cezalandırmaktadır. Bu suç tipi, iftira suçuna ilişkin hükümlere atıf yaparak cezalandırma mekanizmasını belirlemekte ve mağdurun kişilik haklarını korumayı hedeflemektedir. Makalede, suçun unsurları, hukuki nitelendirme, Yargıtay uygulamaları ve tarafların yapması gereken işlemler ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: TCK m.268, kimlik bilgileri, iftira, ceza hukuku, Yargıtay uygulaması
1. Giriş
Kimlik bilgileri, bireyin hukuki, sosyal ve ekonomik yaşamında temel bir tanımlama aracıdır. Bu bilgilerin hukuka aykırı şekilde kullanılması, hem mağdurun hem de yargı organlarının işleyişini olumsuz etkiler. TCK m.268, özel olarak “suçtan kurtulma amacı” ile başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerini kullanmayı düzenlemektedir.
2. Hukuki Düzenleme
TCK m.268/1 hükmüne göre:
“İşlediği suç nedeniyle kendisi hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılmasını engellemek amacıyla, başkasına ait kimliği veya kimlik bilgilerini kullanan kimse, iftira suçuna ilişkin hükümlere göre cezalandırılır.”
Bu düzenlemede dikkat çeken husus, cezanın doğrudan TCK m.267 (iftira suçu) hükümlerine göre belirlenmesidir. Yani fail, iftira suçunun alt sınırından başlayarak yargılanır.
3. Suçun Unsurları
3.1. Fail
Bu suçun faili herkes olabilir. Ancak madde, failin “işlediği suç nedeniyle” kendisini koruma amacıyla hareket etmesini şart koşar.
3.2. Mağdur
Mağdur, kimlik bilgileri hukuka aykırı şekilde kullanılan gerçek kişidir. Mağdurun herhangi bir kamu görevi veya özel statüye sahip olması şart değildir.
3.3. Fiil
Başkasına ait kimliğin veya kimlik bilgilerinin fiilen kullanılması gerekir. Sadece elde etmek, saklamak veya paylaşmak bu suçun kapsamına girmez.
3.4. Manevi Unsur
Suç, özel kast ile işlenir. Failin amacı, kendi hakkında yürütülecek soruşturma veya kovuşturmayı engellemektir.
4. Yargıtay Uygulamaları
Yargıtay kararlarında, bu suçun oluşabilmesi için kimlik bilgilerinin bilinçli olarak ve suçtan kurtulma amacıyla kullanıldığının ispatlanması gerektiği vurgulanmıştır. Sırf yanlış beyan, karışıklık veya ihmal ile yapılan bildirimler bu madde kapsamında değerlendirilmemektedir.
Ayrıca, Yargıtay, TCK m.268’in doğrudan iftira suçunun özel bir görünüm biçimi olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle cezalandırma ölçütleri de TCK m.267’ye göre belirlenir.
5. Suçun Cezası
Bu suçun cezası, TCK m.267’ye göre 1 yıldan 4 yıla kadar hapis ile başlar; suçun niteliğine göre bu ceza artırılabilir. Eğer isnat edilen suç ağır ise, iftira suçuna ilişkin ceza da artış gösterecektir.
6. Tarafların Yapması Gerekenler
6.1. Şüpheli/Sanık Açısından
- Savunma Hakkının Kullanılması: Sanık, kimlik bilgilerinin başkasına ait olduğu yönündeki iddianın suçtan kurtulma amacıyla yapılmadığını ispat etmeye çalışmalıdır.
- Delil Toplama: Olayın yanlış anlamadan kaynaklandığını gösterecek tanık beyanları, kamera kayıtları ve yazılı belgeler sunulmalıdır.
- Ceza Avukatı Desteği: Bu suçun cezası ağır olabileceğinden, alanında uzman bir ceza avukatının sürece dâhil olması hayati önemdedir.
6.2. Mağdur/Müşteki Açısından
- Derhâl Şikâyet: Kimlik bilgilerinin izinsiz kullanıldığını öğrenen kişi, vakit kaybetmeden savcılığa veya kolluk kuvvetlerine başvurmalıdır.
- Delillerin Saklanması: Kimlik bilgilerinin kullanıldığı belgeler, beyanlar ve elektronik kayıtlar muhafaza edilmelidir.
- Hukuki Temsil: Mağduriyetin giderilmesi için, ceza yargılamasına müdahil olunmalı ve maddi-manevi tazminat talebi ayrıca değerlendirilmelidir.
7. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Sırf yanlışlıkla başkasının kimlik bilgilerini vermek bu suçu oluşturur mu?
Cevap: Hayır. Suçun oluşması için özel kast yani “suçtan kurtulma amacı” gerekir.
Soru 2: Bu suç şikâyete bağlı mıdır?
Cevap: Hayır. Resen soruşturulur.
Soru 3: Mağdur tazminat davası açabilir mi?
Cevap: Evet. Hem maddi hem de manevi tazminat talep edebilir.
8. Sonuç
TCK m.268, adaletin doğru kişiye uygulanmasını sağlamak ve masum bireylerin suç isnadına maruz kalmasını engellemek amacı taşır. Suçun hem mağdur hem de fail açısından ciddi sonuçları vardır. Bu nedenle tarafların erken aşamada hukuki yardım alması, hak kayıplarını önleyecektir.
Kaynakça
- Artuk, M. E., Gökçen, A. ve Yenidünya, A. C. (2023). Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Centel, N., Zafer, H. ve Çakmut, Ö. (2022). Türk Ceza Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Özgenç, İ. (2023). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.