Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme
Madde 244- (1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.
GEREKÇE:
Maddenin birinci (ve ikinci) fıkrasında bir bilişim sisteminin işleyişini engelleme, bozma, sisteme hukuka aykırı olarak veri yerleştirme, var olan verileri başka bir yere gönderme, erişilmez kılma, değiştirme ve yok etme fiilleri, suç olarak tanımlanmaktadır. Böylece sistemlere yöneltilen ızrar fiillerini özel bir suç hâline getirilmiştir. Aracın fizik varlığı ve işlemesini sağlayan bütün diğer unsurları, söz konusu suçun konusunu oluşturmaktadır. Fıkrada seçimlik hareketli bir suç meydana getirilmiştir.
Üçüncü fıkrada, bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi hakkında işlenmesi hâlinde, verilecek cezanın artırılması öngörülmüştür.
Dördüncü fıkrada ise, bir ve ikinci fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisine veya başkasına yarar sağlaması, ceza yaptırımı altına alınmıştır. Ancak, bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilebilmesi için, fiilin daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmaması gerekir. Bu bakımdan, fiilin örneğin dolandırıcılık, hırsızlık, güveni kötüye kullanma veya zimmet suçunu oluşturması hâlinde, bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilmeyecektir.
Maddenin 765 sayılı TÜRK CEZA KANUNU’ndaki karşılığı
Madde 525/b -.(Ek : 6/6/1991-3756/22 md.)
Başkasına zarar vermek veya kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla,bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş bir sistemi veya verileri veya diğer herhangi bir unsuru kısmen veya tamamen tahrip eden veya değiştiren veya silen veya sistemin işlemesine engel olan veya yanlış biçimde işlemesini sağlayan kimseye iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşmilyon liradan ellimilyon liraya kadar ağır para cezası verilir.
Bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş bir sistemi kullanarak kendisi veya başkası lehine hukuka aykırı yarar sağlayan kimseye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve ikimilyon liradan yirmimilyon liraya kadar ağır para cezası verilir.
Madde 525/c –(Ek : 6/6/1991-3756/23 md.)
Hukuk alanında delil olarak kullanılmak maksadıyla sahte bir belgeyi oluşturmak için bilgileri otomatik olarak işleme tabi tutan bir sisteme,verileri veya diğer unsurları yerleştiren veya var olan verileri,diğer unsurları tahrif eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar,tahrif edilmiş olanları bilerek kullananlara altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.
AÇIKLAMALAR
Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu: Hukuki Analiz
Özet
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte bilişim suçları önemli bir toplumsal sorun haline gelmiştir. Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 244. maddesinde düzenlenen sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu, bilişim sistemlerinin işleyişini hedef alan suç tiplerini kapsamaktadır. Bu makalede, suçun hukuki unsurları, cezai yaptırımları, mağdur ve suç isnat edilen kişiler açısından hukuki süreçte yapılması gerekenler ele alınmaktadır. Ayrıca, ceza davalarında uzman bir ceza avukatından destek alınmasının önemi vurgulanmaktadır.
1. Giriş
Bilişim sistemlerine yönelik suçlar, günümüzde artan dijitalleşmeyle birlikte hem bireylerin hem de kurumların karşılaştığı önemli riskler arasında yer almaktadır. TCK Madde 244, bilişim sistemlerinin işleyişini bozmayı, verileri yok etmeyi veya değiştirmeyi suç olarak tanımlamaktadır. Bu suçların işlenmesi durumunda hem mağdurların hem de suç isnat edilen kişilerin hukuki haklarını etkin bir şekilde kullanmaları gerekmektedir.
2. TCK Madde 244’ün Hukuki Düzenlemesi
2.1. Suçun Tanımı ve Kapsamı
Madde 244, dört farklı fiil grubunu suç olarak tanımlamaktadır:
- Bilişim sisteminin işleyişini engelleme veya bozma (1. fıkra)
- Sistemdeki verileri bozma, yok etme, değiştirme, erişilmez kılma, sisteme veri yerleştirme, var olan verileri başka yere gönderme (2. fıkra)
- Bu fiillerin banka, kredi kurumları veya kamu kurumlarına ait sistemlerde işlenmesi halinde cezanın artırılması (3. fıkra)
- Haksız çıkar sağlanması halinde ayrıca ceza ve adli para cezası verilmesi (4. fıkra)
2.2. Cezai Yaptırımlar
-
- fıkra kapsamında 1 yıldan 5 yıla kadar hapis
- fıkra kapsamında 6 aydan 3 yıla kadar hapis
- fıkra kapsamında cezanın yarı oranında artırılması
- fıkra kapsamında 2 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası
3. Şüpheli/Sanıkların Hakları ve Yapması Gerekenler
3.1. Hukuki Savunmanın Önemi
Suç isnat edilen kişiler, savunma haklarını bilmek ve etkin bir şekilde kullanmak zorundadır. Haksız yere suçlanma veya delillerin yanlış yorumlanması durumunda ağır sonuçlar doğabilir.
3.2. Uzman Ceza Avukatına Başvuru
- Bilişim suçlarının teknik ve hukuki karmaşıklığı göz önünde bulundurulduğunda, alanında uzman ceza avukatına danışmak kritik önem taşır.
- Avukat, delil incelemesi, savunma stratejisinin oluşturulması ve yasal hakların korunması süreçlerinde rehberlik eder.
3.3. Delil Toplama ve İtiraz Hakkı
- Suç isnat edilen kişi, hakkında yapılan incelemelerde delillerin hukuka uygun şekilde toplanmasını talep edebilir.
- Gerekli durumlarda, adli mercilere itiraz edebilir ve ek savunma kanıtları sunabilir.
4. Suçtan Zarar Gören (Mağdur/Müşteki) Kişilerin Hakları ve Yapması Gerekenler
4.1. Suçun Bildirilmesi
- Mağdurlar, olayı en kısa sürede kolluk kuvvetlerine bildirmeli ve resmi şikayette bulunmalıdır.
- Delillerin korunması ve suçun tespiti için hızlı hareket etmek önemlidir.
4.2. Hukuki Destek Alma
- Mağdurların da hukuki süreçte haklarını koruyabilmeleri için uzman ceza avukatından yardım almaları önerilir.
- Avukat, tazminat talepleri ve suçun takibi konusunda destek sağlar.
4.3. Kanıtların Korunması
- Sistemlerin çalışmasının ve verilerin bozulmasının teknik incelemeleri uzman kişilerce yapılmalıdır.
- Mağdur, sistem kayıtlarının değiştirilmemesi ve delillerin korunmasına dikkat etmelidir.
5. Alanında Uzman Ceza Avukatının Rolü
Bilişim suçlarının karmaşıklığı, teknik detayların incelenmesini zorunlu kılmaktadır. Ceza hukukunda uzman bir avukat;
- Hukuki mevzuat ve güncel Yargıtay kararları ışığında savunma stratejisi geliştirir.
- Teknik bilirkişilerle koordineli çalışarak hukuka aykırı delil toplama durumlarını tespit eder.
- Mağdur ve sanık haklarını etkin şekilde savunur.
- Sürecin her aşamasında profesyonel rehberlik sunar.
6. Sonuç
TCK 244. madde kapsamında düzenlenen bilişim sistemlerini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçları, çağımızda dijital güvenliğin temelini tehdit etmektedir. Bu suçlarla karşılaşan mağdur ve sanıkların haklarını bilerek hareket etmeleri, yasal süreçte etkin savunma ve destek almaları hayati önem taşımaktadır. Özellikle teknik ve hukuki açıdan uzman ceza avukatları, bu süreçlerde tarafların haklarının korunmasında kilit rol üstlenmektedir.
7. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S1: Sistemi engelleme suçu işlenirse nasıl bir ceza alırım?
Cezalar, fiilin niteliğine göre değişir; 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanabilir.
S2: Banka sistemine zarar vermek cezanın artmasına neden olur mu?
Evet, banka, kredi kurumları veya kamu kurumlarına ait sistemlerde işlendiğinde ceza yarı oranında artırılır.
S3: Suç isnat edilen kişi nasıl savunma yapabilir?
Uzman ceza avukatından yardım alarak delillerin hukuka uygunluğunu sorgulayabilir ve etkin savunma stratejileri geliştirebilir.
S4: Mağdur isem ne yapmalıyım?
Suçu kolluk kuvvetlerine bildirmeli, delillerin korunmasına dikkat etmeli ve hukuki destek almalıdır.
S5: Ceza avukatı neden önemlidir?
Bilişim suçlarının teknik karmaşıklığı nedeniyle doğru savunma ve hak koruması için uzman bir ceza avukatına danışmak gereklidir.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.