Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Karar ve hükümlerde gerekli oy sayısı
Madde 224 – (1) Mahkemece karar ve hükümler oybirliği veya oyçokluğuyla verilir.
(2) Karşı oya tutanakta yer verilir; gerekçesi de tutanakta gösterilir.
Karar ve Hükümlerde Gerekli Oy Sayısı (CMK m.224)
Giriş
Ceza muhakemesinde verilen karar ve hükümlerin hukuki geçerliliği, yalnızca maddi olayın ve hukuki nitelendirmenin doğru yapılmasına değil, aynı zamanda bu kararların usulüne uygun şekilde alınmasına da bağlıdır. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 224. maddesi, kararların mahkeme heyetince nasıl alınacağını düzenlemekte olup, oybirliği ve oyçokluğu ilkelerini ortaya koymaktadır.
Bu düzenleme, özellikle sanık, mağdur ve suçtan zarar görenlerin haklarının korunması bakımından büyük önem taşımaktadır. Zira kararın hangi çoğunlukla alındığı, karara karşı başvuru yollarının kullanılmasında da dikkate alınması gereken bir husustur.
Karar ve Hükümlerde Oy Sayısı
1. Oybirliği ve Oyçokluğu İlkesi
CMK m.224/1’e göre, mahkeme karar ve hükümleri oybirliği veya oyçokluğu ile alınabilir. Yani tüm hâkimlerin aynı yönde oy kullanması zorunlu değildir. Çoğunluk sağlandığında, azınlıkta kalan hâkimlerin karşı oyları kararı geçersiz kılmaz.
2. Karşı Oy ve Gerekçesi
CMK m.224/2’ye göre, karşı oy kullanan hâkimlerin görüşleri tutanağa geçirilir ve gerekçeleri açıkça yazılır. Bu düzenleme, hem yargılamanın şeffaflığını sağlamakta hem de temyiz merciine, kararın hangi gerekçelerle oyçokluğu ile alındığını göstermektedir.
Yargıtay uygulamasında da, karşı oyun gerekçesinin açıkça yazılmaması bozma sebebi sayılabilmektedir. Bu husus, adil yargılanma hakkının bir yansımasıdır.
Şüpheli ve Sanık Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Kararın oyçokluğu ile verilip verilmediği kontrol edilmelidir. Sanık ve müdafii, özellikle mahkeme kararının oybirliği mi yoksa oyçokluğu ile mi verildiğini incelemelidir.
- Karşı oy gerekçesi temyiz dilekçesinde kullanılabilir. Azınlıkta kalan hâkimin görüşü, sanığın lehine bir argüman oluşturabilir.
- Adil yargılanma hakkı kapsamında değerlendirme yapılmalıdır. Eğer karşı oyun gerekçesi tutanağa yazılmamışsa, bu durum temyiz veya istinaf başvurusunda ileri sürülmelidir.
Mağdur, Müşteki ve Suçtan Zarar Gören Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Kararın oyçokluğu ile verilmesi, mağdur açısından da önem taşır. Zira azınlıkta kalan hâkimin görüşü, mağdur lehine farklı bir değerlendirme içerebilir.
- Karşı oyun gerekçesi tazminat davalarında kullanılabilir. Özellikle suçtan zarar görenin açacağı hukuk davalarında, karşı oyda yer alan değerlendirmeler delil niteliği taşıyabilir.
- Başvuru yolları açısından avantaj sağlar. İstinaf veya temyiz başvurusunda, karşı oy gerekçesi mağdur vekili tarafından güçlü bir dayanak olarak kullanılabilir.
Yargıtay Uygulamasından Örnekler
- Yargıtay, mahkemenin oyçokluğu ile verdiği kararlarda karşı oy gerekçesinin tutanağa yazılmamasını usule aykırı bulmakta ve bu nedenle hükmü bozabilmektedir.
- Ayrıca, oyçokluğu ile verilen kararların gerekçesiz olması, CMK m.34 ve m.230 hükümlerine aykırılık teşkil eder.
- Karşı oy yazısının, hükmün gerekçesi kadar önemli olduğu kabul edilmektedir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Mahkeme kararlarının mutlaka oybirliği ile verilmesi gerekir mi?
Hayır. CMK m.224 uyarınca, kararlar oybirliği veya oyçokluğu ile verilebilir. Oyçokluğu ile verilen kararlar da geçerlidir.
2. Karşı oy tutanağa yazılmazsa ne olur?
Karşı oyun gerekçesinin tutanağa yazılmaması, usule aykırılık teşkil eder ve Yargıtay tarafından bozma sebebi sayılabilir.
3. Sanık, karşı oy gerekçesini temyiz dilekçesinde kullanabilir mi?
Evet. Karşı oy, özellikle sanık lehine değerlendirmeler içeriyorsa, temyiz veya istinaf başvurularında güçlü bir hukuki argüman oluşturabilir.
4. Mağdur için karşı oy gerekçesi önemli midir?
Evet. Karşı oy, mağdurun hak arama yollarında ek bir dayanak sağlayabilir. Özellikle tazminat davalarında kullanılabilir.
Sonuç
CMK m.224, ceza yargılamasında verilen kararların oybirliği veya oyçokluğu ile alınabileceğini düzenleyerek, adil yargılanma hakkının güvencelerinden birini ortaya koymaktadır. Hem sanık hem de mağdur açısından karşı oy gerekçeleri son derece önemlidir. Bu nedenle, kararların hangi çoğunlukla verildiği, gerekçelerin tutanağa geçirilip geçirilmediği titizlikle incelenmelidir.
Kaynakça
- Ceza Muhakemesi Kanunu, 5271 sayılı, 17.12.2004 tarih ve 25673 sayılı Resmî Gazete.
- Centel, N., Zafer, H., & Çakmut, Ö. (2022). Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Yayınları.
- Yenisey, F., & Nuhoğlu, A. (2021). Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.