Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Çocuğunun hastalığı nedeniyle kadın hükümlünün cezasının infazının ertelenmesi
Madde 16/A- (Ek: 28/3/2023-7445/23 md.)
(1) İnfazına başlanmış olsa bile, toplam on yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen kadın hükümlünün, engelliliği nedeniyle bakıma muhtaç olan veya ağır bir hastalığa maruz kalan on sekiz yaşını doldurmamış çocuğunun bulunması ve toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağının değerlendirilmesi hâlinde, cezasının infazı Cumhuriyet Başsavcılığınca bir yıla kadar ertelenebilir. Erteleme süresi her defasında altı ayı geçmemek üzere en çok dört kez uzatılabilir. Erteleme süresi içinde zamanaşımı işlemez. Çocuğun engellilik nedeniyle bakıma muhtaç olma veya ağır hastalık hâli, 16 ncı maddenin üçüncü fıkrasına göre belirlenir. Erteleme süresi içinde; hükümlünün ertelemenin amacına veya yükümlülüklere aykırı davrandığının denetimli serbestlik müdürlüğü veya kolluk birimlerince tespit edilmesi, hükümlü hakkında kasten işlenen bir suçtan dolayı kamu davası açılması veya çocuğun iyileşmesi hâlinde, erteleme kararı kaldırılarak ceza derhâl infaz olunur. Hükümlü, Cumhuriyet savcısı tarafından erteleme süresi içinde;
a) Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek,
b) Belirlenen yerlere, belirtilen süreler içinde düzenli olarak başvurmak,
c) Ekonomik durumu göz önünde bulundurularak belirlenen güvence miktarını yatırmak,
yükümlülüklerinden en az birine tâbi tutulur. Hükümlü hakkında ayrıca Cumhuriyet savcısı tarafından yurt dışına çıkamama yükümlülüğü konulur.
Çocuğunun Hastalığı Nedeniyle Kadın Hükümlünün Cezasının İnfazının Ertelenmesi (5275 sayılı Kanun m.16/A)
Giriş
Türk ceza mevzuatında, ceza infaz süreçleri yalnızca sanık veya hükümlü açısından değil, yakınlarının durumları ve toplum güvenliği açısından da düzenlenmiştir. 28 Mart 2023 tarihli düzenleme ile 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 16/A maddesi, kadın hükümlülerin, çocuklarının ağır hastalık veya engellilik durumu nedeniyle cezalarının infazının ertelenmesine olanak tanımaktadır. Bu düzenleme, ceza hukuku ile sosyal ve insani politikaları bir araya getirmesi bakımından önem taşır.
1. Düzenlemenin Kapsamı ve Şartları
16/A maddesine göre, infazına başlanmış dahi olsa, toplam on yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olan kadın hükümlü, şu durumlarda cezasının infazı Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bir yıla kadar ertelenebilir:
- Çocuğun durumu: Hükümlünün, engelliliği nedeniyle bakıma muhtaç veya ağır bir hastalığa maruz kalan on sekiz yaşını doldurmamış çocuğunun bulunması.
- Toplum güvenliği: Hükümlünün, toplum güvenliği bakımından ağır ve somut bir tehlike oluşturmayacağının değerlendirilmesi.
1.1. Erteleme Süresi ve Uzatılması
- Erteleme süresi her defasında altı ayı geçmemek üzere en fazla dört kez uzatılabilir.
- Erteleme süresi boyunca zamanaşımı işlemez.
- Çocuğun durumu değişirse veya hükümlü yükümlülüklere aykırı davranırsa, erteleme kaldırılarak ceza derhâl infaz olunur.
1.2. Yükümlülükler
Erteleme süresi içinde hükümlü, Cumhuriyet savcısı tarafından en az bir yükümlülükle bağlanır:
- Belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek,
- Belirlenen yerlere düzenli olarak başvurmak,
- Ekonomik durumu göz önünde bulundurularak belirlenen güvence miktarını yatırmak.
Buna ek olarak, yurt dışına çıkamama yükümlülüğü konulabilir.
2. Şüpheli/Sanık Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Erteleme talebinin zamanında yapılması: Hükümlü veya avukatı, infaz aşamasında başvuru yapmalıdır.
- Çocuğun durumunu belgelemek: Engellilik veya hastalık belgeleri mahkeme ve savcılık tarafından talep edilebilir.
- Denetimli serbestlik yükümlülüklerine uyum: Yükümlülüklere aykırı davranış, ertelemenin iptaline neden olabilir.
- Avukat desteği: Uzman ceza avukatı, başvuru sürecinin doğru yürütülmesi, belgelerin eksiksiz sunulması ve risklerin minimize edilmesi açısından kritik rol oynar.
3. Mağdur/Müşteki veya Suçtan Zarar Gören Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Toplum güvenliği değerlendirmesi: Erteleme, toplum için ciddi bir risk oluşturmuyorsa verilir; mağdur açısından herhangi bir tehlike yaratmamalıdır.
- İhbar ve şikâyet hakları: Hükümlü erteleme sürecinde yeni bir suç işlerse mağdur veya yetkili kurum bunu savcılığa bildirebilir.
- Bilgilendirme hakkı: Mağdur veya müşteki, erteleme sürecine ilişkin bilgilendirilme talep edebilir.
4. Erteleme Sürecinde Yargıtay İçtihatları
Yargıtay kararlarında, 16/A maddesi kapsamında erteleme taleplerinin değerlendirilmesinde şu kriterler vurgulanmaktadır:
- Çocuğun bakım ve sağlık durumunun ağır ve belgelendirilmiş olması,
- Hükümlünün daha önceki ceza kayıtları ve toplum güvenliği riski,
- Ertelemenin amaç ve yükümlülüklere uygun yürütülmesi.
Bu kriterler, erteleme kararının kaldırılabileceği durumları da açıkça ortaya koymaktadır.
5. Sık Sorulan Sorular (SSS)
S: Erteleme süresi ne kadar olabilir?
C: Bir yıla kadar, her defasında altı ayı geçmemek üzere dört kez uzatılabilir.
S: Çocuğun durumu nasıl belgelenir?
C: Engellilik raporları, hastane ve uzman hekim belgeleri ile mahkemeye sunulur.
S: Erteleme süresi boyunca ceza zamanaşımı işler mi?
C: Hayır, erteleme süresince zamanaşımı durur.
S: Hükümlü yükümlülüklere uymasa ne olur?
C: Erteleme kaldırılır, ceza derhâl infaz edilir.
S: Avukat desteği zorunlu mu?
C: Zorunlu olmamakla birlikte, uzman ceza avukatı başvuru sürecinin doğru yürütülmesi açısından kritik önemdedir.
6. Uzman Ceza Avukatının Önemi
- Başvuru ve takip süreçlerinde mevzuatın doğru uygulanması,
- Evrakların eksiksiz ve usulüne uygun sunulması,
- Hükümlünün yükümlülüklere uygun davranmasını sağlamak,
- Mahkemede gerekçeli savunma hazırlamak,
- Risklerin önceden öngörülmesi ve mağdur haklarının korunması.
Uzman ceza avukatı, erteleme sürecinde hem hükümlü hem de çocuk açısından hukuki güvenliği garanti altına alır.
Sonuç
5275 sayılı Kanun m.16/A, kadın hükümlülerin, çocuklarının ağır hastalık veya engellilik durumu nedeniyle cezalarının infazının ertelenmesini sağlayarak, insanî ve sosyal bir yaklaşımı hukuk sistemine entegre eder. Ancak bu hak, yükümlülüklere uyulmasına ve toplum güvenliğine zarar vermemeye bağlıdır. Sürecin doğru yürütülmesi için uzman ceza avukatı desteği kritik önemdedir.
Kaynakça
- 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, m.16/A. (2023). Resmî Gazete.
- Güner, M. (2022). Ceza infaz hukuku ve sosyal politikalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Ersoy, A. (2021). Kadın hükümlülerin ceza infaz süreçleri ve çocuk hakları. İstanbul: Beta Yayınları.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.