Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazı[1]
Madde 105/A – (Ek: 5/4/2012-6291/1 md.)
(1) (Değişik:14/4/2020-7242/46 md.) Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilebilir. (Ek cümle:4/6/2025-7550/13 md.) Hükümlünün bu infaz usulünden yararlanabilmesi için beş günden az olmamak üzere koşullu salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken sürenin en az onda birini ceza infaz kurumunda geçirmiş olması gerekir.
(2) (Değişik:14/4/2020-7242/46 md.) Açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartları oluşmasına karşın, iradesi dışındaki bir nedenle açık ceza infaz kurumuna ayrılamayan veya bu nedenle kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderilen iyi hâlli hükümlüler, diğer şartları da taşımaları hâlinde, birinci fıkrada düzenlenen infaz usulünden yararlanabilirler.
(3) Yukarıdaki fıkralarda düzenlenen infaz usulünden;[2]
a) Sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan ve koşullu salıverilmesine iki yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler,
b) Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler,
diğer şartları da taşımaları hâlinde yararlanabilirler. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adlî Tıp Kurumundan alınan veya Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan bir raporla belgelendirilmelidir.
(4) (Değişik: 18/6/2014-6545/80 md.) Adli para cezasının ödenmemesi nedeniyle, cezası hapse çevrilen hükümlüler yukarıdaki fıkralardaki infaz usulünden yararlanamazlar.
(5) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezasının infazına karar verilen hükümlünün, koşullu salıverilme tarihine kadar;
a) Kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması,
b) Bir konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulması,
c) Belirlenen yer veya bölgelere gitmemesi,
d) Belirlenen programlara katılması,
yükümlülüklerinden bir veya birden fazlasına tabi tutulmasına, denetimli serbestlik müdürlüğünce karar verilir. Hükümlünün risk ve ihtiyaçları dikkate alınarak yükümlülükleri değiştirilebilir. (Ek cümle: 28/3/2023-7445/25 md.) Türk Ceza Kanununun 191 inci maddesinde yer alan kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan hükümlü olanlar ayrıca tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma yükümlülüğüne tabi tutulur.
(6) Hükümlünün;[3]
a) Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde müracaat etmemesi,
b) Hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar etmesi,
c) Ceza infaz kurumuna geri dönmek istemesi,
hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine, denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilir.
(7) (Yeniden Düzenleme:14/4/2020-7242/46 md.) Hükümlü hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmış olması hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hâkimi tarafından, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebilir. Kovuşturma sonucunda beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın reddi veya düşme kararı verilmesi hâlinde, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam olunmasına infaz hâkimi tarafından karar verilir.
(8) Denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmesi gereken sürenin bitiminden itibaren iki gün geçmiş olmasına karşın müracaat etmeyenler ile (…)[4] ceza infaz kurumuna iade kararı verilmesine rağmen iki gün içinde en yakın Cumhuriyet başsavcılığına teslim olmayan hükümlüler hakkında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 292 nci ve 293 üncü maddelerinde yazılı hükümler uygulanır.
(9) Yükümlülüklerin gereklerine ve denetim planına uygun davranan hükümlünün koşullu salıverilmesi hakkında denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından hazırlanan gerekçeli rapor, 107 nci ve 108 inci maddeler uyarınca işlem yapılmak üzere ilgili mahkemeye gönderilir.
(10) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle düzenlenir.
[1] Bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak, bu Kanuna 15/8/2016 tarihli ve 671 sayılı KHK ile eklenen Geçici Madde 6’nın hükümlerine bakınız.
[2] 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “sakatlık” ibareleri “engellilik” şeklinde değiştirilmiştir.
[3] 14/4/2020 tarihli ve 7242 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “üç” ibaresi “beş” ve “kapalı ceza infaz kurumuna gönderilmesine,” ibaresi “açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine, denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunduğu yer” şeklinde değiştirilmiştir.
[4] 14/4/2020 tarihli ve 7242 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “kapalı” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Geçici Madde 4 – (Ek: 24/1/2013-6411/13 md.)[1]
(1) Bu Kanunun 105/A maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ve ikinci fıkrasında belirtilen altı aylık süre şartı ile birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen cezanın belirli bir süre infaz edilmesine ilişkin şart 31/12/2020 tarihine kadar uygulanmaz.
[1] 25/12/2015 tarihli ve 6655 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “31/12/2015” ibaresi “31/12/2020” şeklinde değiştirilmiştir.
Geçici Madde 5 – (Ek: 11/4/2013-6459/25 md.)
7 Kasım 1982 tarihinden önce işlemiş olduğu bir suç dolayısıyla hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkûm olan kişi hakkında, mahkûm olduğu cezanın infazı sürecinde koşullu salıverildikten sonra deneme süresi içinde işlediği yeni bir suç sebebiyle koşullu salıverilme kararı geri alınmaz.
Geçici Madde 6 – (Ek: 15/8/2016-KHK-671/32 md.; Değiştirilerek kabul: 9/11/2016-6757/28 md.) (Değişik:14/4/2020-7242/52 md.)
(1) 30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından; 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83), üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (madde 87, fıkra iki, bent d), işkence suçu (madde 94 ve 95), eziyet suçu (madde 96), cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138), uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere, 105/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “bir yıl”lık süre, “üç yıl” olarak uygulanır.
(2) 30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, Türk Ceza Kanununun kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83), cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere;
a) Sıfır-altı yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile yetmiş yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında 105/A maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “iki yıl”lık süre, “dört yıl” olarak uygulanır.
b) Maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatını yalnız idame ettiremeyen altmışbeş yaşını bitirmiş hükümlülerin koşullu salıverilmeleri için ceza infaz kurumlarında geçirmeleri gereken süreler, azami süre sınırına bakılmaksızın 105/A maddesinde düzenlenen denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilebilir. Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca veya Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen bir raporla belgelendirilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkra hükümleri, iyi hâlli olmak koşuluyla kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler hakkında da uygulanır.
(4) 30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, tabi olduğu infaz rejimine göre belirlenen koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında, hükümlünün onbeş yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği bir gün, üç gün; onsekiz yaşını dolduruncaya kadar ceza infaz kurumunda geçirdiği bir gün, iki gün olarak dikkate alınır.
Geçici Madde 10– (Ek: 14/7/2023-7456/15 md.)
(1) 31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan hükümlüler, izin bitimini takip eden onbeş gün içinde infaz işlemlerinin devam ettiği kurumlara dönmek zorundadır.
(2) 31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan ve ilgili mevzuat uyarınca cezalarının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına beş yıl ve daha az süre kalan hükümlülerin talebi aranmaksızın, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına infaz hakimi tarafından karar verilebilir.
(3) Yukarıdaki fıkralar uyarınca, izinden dönecek hükümlüler ile hakkında denetimli serbestlik kararı verilecek hükümlülere ilişkin hususlar, Adalet Bakanlığının resmî internet sitesinde duyurulur.
(4) 105/A maddesi kapsamında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezası infaz edilip geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle 31/7/2023 tarihi itibarıyla izinde bulunan hükümlüler, koşullu salıverilme tarihine kadar olan süreleri 105/A maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen yükümlülüklere tabi olmadan geçirirler.
(5) Geçici 9 uncu maddenin altıncı fıkrası uyarınca açık ceza infaz kurumuna gönderilen hükümlüler, 31/7/2023 tarihi itibarıyla açık ceza infaz kurumuna ayrılmış sayılır.
(6) Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ve örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar hariç olmak üzere, 31/7/2023 tarihi itibarıyla kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerden, toplam hapis cezası on yıldan az ise bir ayını, on yıl ve daha fazla ise üç ayını bu kurumlarda geçirip ilgili mevzuat uyarınca açık ceza infaz kurumlarına ayrılmasına üç yıl veya daha az süre kalanlar, bu şartların oluştuğu tarih itibarıyla açık ceza infaz kurumlarına ayrılabilir. Bu hükümlüler ile 31/7/2023 tarihinde geçici 9 uncu maddenin altıncı fıkrası kapsamında açık ceza infaz kurumunda bulunan hükümlüler, talepleri hâlinde en az üç ay açık ceza infaz kurumunda kalmış olmak şartıyla ilgili mevzuat uyarınca cezaların denetimli serbestlik tedbiri altında infazı uygulamasından üç yıl erken yararlandırılır.
(7) Altıncı fıkra hükümleri 31/7/2023 tarihi itibarıyla;
a) Hapis cezasının infazı 16, 16/A ve 17 nci maddeleri kapsamında ertelenmiş olan,
b) Hapis cezasının infazı durdurulmuş olan,
hükümlüler hakkında da uygulanır.
(8) Koşullu salıverilmenin geri alınması nedeniyle 31/7/2023 tarihi itibarıyla cezası aynen infaz edilen (…)[1] hükümlülerin bu cezalarının infazı bakımından altıncı fıkra hükümleri uygulanmaz. Bu hükümlülerin 31/7/2023 tarihi itibarıyla kesinleşmiş ancak infaz edilmemiş diğer hapis cezaları bakımından altıncı fıkra hükümleri uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 11- (Ek:4/6/2025-7550/17 md.)
(1) Bu maddeyi ihdas eden Kanunla 105/A maddesinin birinci fıkrasında yapılan düzenleme, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenen suçlar bakımından uygulanmaz.
[1] 4/6/2025 tarihli ve 7550 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle bu fıkrada yer alan “veya ikinci defa mükerrir olup 31/7/2023 tarihi itibarıyla bu cezanın infazı için ceza infaz kurumunda bulunan” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Denetimli Serbestlik Tedbiri ile Cezanın İnfazı (İnfaz Kanunu m.105/A)
Türkiye’de ceza infaz hukukunda hükümlülerin cezaevinden daha erken çıkabilmelerini sağlayan en önemli düzenlemelerden biri denetimli serbestlik tedbiridir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesi, hükümlülere belirli şartları taşımaları halinde cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmını cezaevi dışında, toplum içinde, belirli yükümlülükler altında geçirme hakkı tanımaktadır.
Bu sistem, hem hükümlünün topluma uyumunu kolaylaştırmakta hem de cezaevlerindeki doluluk oranını azaltmayı hedeflemektedir. Ancak denetimli serbestlikten yararlanabilmek için şartların çok iyi bilinmesi ve başvuruların usulüne uygun yapılması gerekir.
Denetimli Serbestlik Nedir?
Denetimli serbestlik, hükümlünün kalan cezasını cezaevi yerine toplum içinde, belirlenen programlara uyarak infaz etmesidir.
🔹 Amaçları şunlardır:
- Hükümlünün dış dünyaya uyumunu sağlamak,
- Ailesiyle bağlarını sürdürmesine yardımcı olmak,
- Topluma yeniden kazandırılmasını kolaylaştırmak,
- Suçun tekrarını önlemek.
Denetimli serbestlik, “tam özgürlük” anlamına gelmez. Hükümlü, denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından belirlenen yükümlülüklere uymak zorundadır.
Denetimli Serbestlik 105/A Maddesi Kapsamında Genel Şartlar
Kanunun 105/A maddesine göre denetimli serbestlikten yararlanabilmek için:
- Açık Ceza İnfaz Kurumunda veya Çocuk Eğitimevinde bulunmak,
- Koşullu salıverilmeye 1 yıl veya daha az süre kalmış olmak,
- İyi hâlli olmak,
- Talepte bulunmak,
- Koşullu salıverilme tarihine kadar cezaevinde geçirilmesi gereken sürenin en az onda birini (ve en az 5 gününü) fiilen cezaevinde geçirmek şarttır.
📌 “İyi hâl değerlendirmesi” cezaevi idaresince hazırlanır ve infaz hâkimi kararıyla kesinleşir.
Özel Durumlarda Denetimli Serbestlikten Yararlanma
Bazı hükümlüler için daha avantajlı düzenlemeler getirilmiştir:
- Kadın Hükümlüler: 0-6 yaş arası çocuğu bulunan kadın hükümlüler, koşullu salıverilmelerine 2 yıl veya daha az süre kalmışsa bu haktan yararlanabilir.
- Hasta, Engelli, Yaşlı Hükümlüler: Ağır hastalık, engellilik veya yaşlılık nedeniyle tek başına yaşamını sürdüremeyen hükümlüler, koşullu salıverilmelerine 3 yıl veya daha az süre kala denetimli serbestlikten faydalanabilir.
- Bu hallerin mutlaka Adli Tıp Kurumu raporu veya tam teşekküllü devlet hastanelerinin raporları ile belgelenmesi gerekir.
Denetimli Serbestlikten Kimler Yararlanamaz?
Her hükümlü bu imkândan yararlanamaz. Kanuna göre:
- Adli para cezası ödemediği için hapis cezasına çevrilenler,
- Yükümlülüklere ısrarla uymayanlar,
- Denetimli serbestlik müdürlüğüne süresinde başvurmayanlar,
- Denetimli serbestlik sürecinde yeni bir kasıtlı suç işleyenler bu haktan faydalanamaz.
Denetimli Serbestlikte Uygulanan Yükümlülükler
Hükümlünün risk ve ihtiyaçlarına göre şu yükümlülükler getirilebilir:
- Kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalışma,
- Elektronik kelepçe ile ev hapsi,
- Belirli programlara katılma (eğitim, meslek kursu, bağımlılık tedavisi vb.),
- Belirli bölgelerden uzak durma yasağı,
- Uyuşturucu suçlarında tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma zorunluluğu.
Denetimli Serbestlik Süreci Nasıl İşler?
- Başvuru: Hükümlü veya avukatı, ceza infaz kurumuna dilekçe verir.
- Değerlendirme: Cezaevi idaresi iyi hâl raporu hazırlar.
- Karar: İnfaz hâkimi, denetimli serbestlik uygulanıp uygulanmayacağına karar verir.
- Uygulama: Hükümlü, cezaevinden çıktıktan sonra 5 gün içinde denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurur.
- Denetim: Müdürlük, yükümlülükleri belirler ve uygulamayı takip eder.
Yükümlülüklere Uyulmaması Halinde Ne Olur?
Hükümlü yükümlülüklere uymazsa:
- Açık ceza infaz kurumuna geri gönderilir,
- Tekrar cezaevine teslim olmayanlar hakkında TCK m.292 (firar) hükümleri uygulanır,
- Denetimli serbestlik süreci sona erer.
Uzman Ceza Avukatının Rolü ve Önemi
Denetimli serbestlik başvuruları çoğu zaman hükümlünün geleceğini doğrudan etkileyen kritik süreçlerdir.
- Eksik ya da hatalı başvuru, hükümlünün aylarca fazladan cezaevinde kalmasına yol açabilir.
- Özellikle özel durumlarda (kadın, engelli, hasta hükümlüler) raporların alınması, itirazların yapılması, dosya takibi uzman ceza avukatı gerektirir.
- Denetimli serbestlik müdürlüğünün yükümlülüklerine itiraz veya infaz hâkimliği kararlarına başvuru sürecinde avukat desteği, hak kayıplarını önler.
📌 Bu nedenle, sürecin en başından itibaren ceza hukuku alanında deneyimli bir avukattan destek alınması tavsiye edilir.
Denetimli Serbestlik Hakkında Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Denetimli serbestlik için en az kaç gün cezaevinde kalmak gerekir?
Hükümlünün, koşullu salıverilme tarihine kadar cezaevinde geçirmesi gereken sürenin en az onda birini ve 5 günden az olmamak üzere cezaevinde geçirmesi gerekir.
2. Hangi suçlarda denetimli serbestlik uygulanmaz?
Adli para cezasının ödenmemesi nedeniyle hapse çevrilen cezalar hariç, kural olarak çoğu suçta uygulanabilir. Ancak terör, örgütlü suçlar, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezaları gibi istisnalar ayrıca incelenmelidir.
3. Denetimli serbestlikte çalışmak zorunlu mu?
Denetimli serbestlik müdürlüğü, hükümlüyü kamuya yararlı bir işte ücretsiz çalışmaya yönlendirebilir. Bu zorunluluk dosyaya göre değişir.
4. Kadınlar için kolaylık var mı?
Evet. 0-6 yaş arası çocuğu olan kadınlar için süre avantajı vardır (2 yıl).
5. Avukat tutmak zorunlu mu?
Zorunlu değildir; ancak sürecin doğru işletilmesi, raporların temini ve itirazların yapılması için uzman bir ceza avukatının desteği kritik öneme sahiptir.
Sonuç
Denetimli serbestlik 105/A, hükümlülere cezalarının bir kısmını cezaevi dışında infaz etme imkânı tanıyan, hem hükümlü hem de toplum açısından faydalı bir infaz kurumudur. Ancak sürecin karmaşık yapısı, belge ve başvuru şartları nedeniyle uzman ceza avukatı rehberliği büyük önem taşır.
Doğru bir başvuru ve düzenli takip ile hükümlüler, özgürlüklerine daha erken kavuşabilir ve topluma daha hızlı uyum sağlayabilirler.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.