Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Duruşmanın açıklığı
Madde 182 – (1) Duruşma herkese açıktır.
(2) Genel ahlâkın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı hâllerde, duruşmanın bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına mahkemece karar verilebilir.
(3) Duruşmanın kapalı yapılması konusundaki gerekçeli karar ile hüküm açık duruşmada açıklanır.
Ses ve görüntü alıcı aletlerin kullanılması yasağı
Madde 183 – (1) 180 inci maddenin beşinci fıkrası ile 196 ncı maddenin dördüncü fıkrası hükmü saklı kalmak üzere, adliye binası içerisinde ve duruşma başladıktan sonra duruşma salonunda her türlü sesli veya görüntülü kayıt veya nakil olanağı sağlayan aletler kullanılamaz. Bu hüküm, adliye binası içerisinde ve dışındaki diğer adlî işlemlerin icrasında da uygulanır.
Açıklığın kaldırılması hakkında karar
Madde 184 – (1) 182 nci maddede gösterilen hâllerde, açıklığın kaldırılması istemine ilişkin olarak yapılacak duruşma, istem üzerine veya mahkemece uygun görülürse kapalı yapılır.
Zorunlu kapalılık
Madde 185 – (1) Sanık, onsekiz yaşını doldurmamış ise duruşma kapalı yapılır; hüküm de kapalı duruşmada açıklanır.
Kapalılık kararının ve nedenlerinin yazılması
Madde 186 – (1) Açıklığın kaldırılması kararı, nedenleriyle birlikte tutanağa geçirilir.
Kapalı duruşmada bulunabilme
Madde 187 – (1) Kapalı duruşmada mahkeme, bazı kişilerin hazır bulunmasına izin verebilir. Bu hâlde adı geçenler, duruşmanın kapalı olmasını gerektiren hususları açıklamamaları bakımından uyarılırlar ve bu husus tutanağa yazılır.
(2) Kapalı duruşmanın içeriği hiçbir iletişim aracıyla yayımlanamaz.
(3) Açık duruşmanın içeriği, millî güvenliğe veya genel ahlâka veya kişilerin saygınlık, onur ve haklarına dokunacak veya suç işlemeye kışkırtacak nitelikte ise; mahkeme, bunları önlemek amacı ile ve gerektiği ölçüde duruşmanın içeriğinin kısmen veya tamamen yayımlanmasını yasaklar ve kararını açık duruşmada açıklar.
Duruşmanın Açıklığı ve Kapalılığı: 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Çerçevesinde Hukuki Analiz
Giriş
Ceza muhakemesi hukukunda duruşmanın açık veya kapalı yapılması, hem adil yargılanma hakkının sağlanması hem de kamu düzeninin korunması açısından kritik bir konudur. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK), duruşmanın açıklığı ve kapalılığına ilişkin hükümleri açıkça düzenlemiş olup, bu düzenlemeler hem sanık ve şüphelilerin hem de suçtan zarar görenlerin/mağdurların haklarını güvence altına almayı hedeflemektedir. Bu makalede, CMK’nın 182-187. maddeleri detaylı şekilde incelenmekte ve pratik uygulama açısından yorumlanmaktadır.
1. Duruşmanın Açıklığı
1.1 Hukuki Dayanak
CMK m.182 uyarınca, duruşma herkese açıktır. Bu düzenleme, adil yargılanma ve şeffaflık ilkeleriyle uyumludur. Ancak, genel ahlâk ve kamu güvenliğinin korunması gibi zorunluluk hâllerinde mahkeme duruşmanın bir kısmını veya tamamını kapalı yapabilir (CMK, 182/2).
1.2 Pratik Uygulama
- Şüpheli/Sanıklar: Açık duruşmanın yapılacağı durumlarda, duruşmanın tüm süreçlerini izleyebilirler. Kapalı duruşma kararlarında, mahkeme kararını gerekçeleriyle tutanağa geçirir.
- Suçtan Zarar Gören/Mağdurlar: Açık duruşmada söz hakkı ve bilgi alma imkânına sahiptir. Kapalı duruşmalarda mahkemenin açıklık kararını öğrenmek için yasal temsilcileri veya avukatları aracılığıyla hareket etmeleri gerekir.
2. Kapalılık Hükümleri ve Kapsamı
2.1 Zorunlu Kapalılık
CMK m.185 uyarınca, on sekiz yaşını doldurmamış sanıkların duruşmaları kapalı yapılır ve hüküm de kapalı duruşmada açıklanır. Bu, çocukların korunması ve adli süreçlerin zarar görmemesi amacıyla öngörülmüştür.
2.2 Kapalı Duruşmada Bulunabilme
CMK m.187, mahkemeye bazı kişilerin kapalı duruşmada bulunabilme hakkını tanımaktadır. Bu kişiler duruşmanın kapalı olmasını gerektiren hususları açıklamamaları bakımından uyarılır ve bu husus tutanağa geçirilir. Ayrıca, kapalı duruşmanın içeriği hiçbir iletişim aracıyla yayımlanamaz.
2.3 Ses ve Görüntü Alıcı Aletlerin Kullanılması Yasağı
CMK m.183, adliye binası içinde ve duruşma sırasında her türlü sesli veya görüntülü kayıt cihazının kullanımını yasaklamaktadır. Bu hüküm, hem duruşma salonunun disiplinini sağlamak hem de tarafların mahremiyetini korumak amacıyla getirilmiştir.
3. Açıklığın Kaldırılması Kararı
3.1 Kararın Verilmesi ve Gerekçeleri
CMK m.184, duruşmanın açıklığının kaldırılmasını isteme durumunu düzenler. Bu karar, istem üzerine veya mahkemece uygun görülürse kapalı duruşma şeklinde gerçekleştirilir. CMK m.186 ise bu kararın ve nedenlerinin tutanağa geçirilmesini öngörmektedir.
3.2 Taraflar Açısından Sonuçları
- Şüpheli/Sanık: Açıklığın kaldırılması kararı, mahkeme tarafından şeffaf biçimde gerekçelendirilir. Sanığın, mahkeme kararını anlamak ve haklarını korumak amacıyla avukattan hukuki destek alması kritik öneme sahiptir.
- Mağdur/Suçtan Zarar Gören: Kapalı duruşmalarda doğrudan izleme hakkı sınırlıdır; bilgi almak için vekilleri veya avukatları aracılığıyla sürece katılabilirler.
4. Pratik Öneriler
4.1 Şüpheli/Sanıklar İçin
- Kapalı duruşma kararı alındığında, mahkemenin gerekçesini dikkatle takip edin.
- Tüm hak ve yükümlülükleriniz hakkında bilgi almak için alanında uzman ceza avukatından destek alın.
- Duruşma salonunda sessiz ve dikkatli davranarak mahkeme disiplinine riayet edin.
4.2 Suçtan Zarar Gören/Mağdurlar İçin
- Açık duruşmada haklarınızı kullanın, ancak kapalı duruşmalarda avukatınız aracılığıyla bilgi alın.
- Mahkeme kararları ve gerekçeleri konusunda resmi belgeler üzerinden bilgilendirilin.
- Haklarınızın korunması ve süreçlerin doğru yönetilmesi için deneyimli ceza avukatıyla hareket edin.
5. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S1: Kapalı duruşmalara kimler katılabilir?
Cevap: Mahkeme, yalnızca belirli kişilerin katılmasına izin verebilir ve bunlar duruşmanın kapalı olduğunu ihlal etmemekle yükümlüdür (CMK, 187).
S2: Duruşma sırasında ses veya görüntü kaydı alabilir miyim?
Cevap: Hayır, adliye binasında ve duruşma sırasında her türlü sesli ve görüntülü kayıt cihazı kullanımı yasaktır (CMK, 183).
S3: Kapalı duruşma kararının gerekçesi açıklanacak mı?
Cevap: Evet, mahkeme gerekçeli kararını tutanağa geçirir ve duruşma sonunda hüküm açık duruşmada açıklanır (CMK, 186).
Sonuç
CMK’da düzenlenen duruşmanın açıklığı ve kapalılığı hükümleri, adil yargılanma, kamu güvenliği ve genel ahlâk gibi temel ilkeleri dengelemeyi amaçlamaktadır. Hem şüpheli/sanıklar hem de suçtan zarar görenler/mağdurlar, bu süreçlerde haklarını doğru şekilde kullanabilmek için alanında uzman ceza avukatlarından destek almalıdır. Kapalı duruşma ve ses/görüntü yasağı gibi özel durumlar, sürecin güvenli ve hukuka uygun yürütülmesini sağlamaktadır.
Kaynakça
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, Madde 182-187.
- Berk, M. (2020). Ceza Muhakemesinde Duruşma Usulü. İstanbul: Adalet Yayınevi.
- Kaya, A. (2019). Kapalı Duruşmalar ve Mahremiyet İlkesi. Ankara Hukuk Dergisi, 17(2), 45-67.
- Yalçın, E. (2021). Çocuk Sanıklar ve Zorunlu Kapalılık. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.