Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Güvencenin geri verilmesi
Madde 115 – (1) Hükümlü, 113 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yazılı bütün yükümlülükleri yerine getirmiş ise güvencenin 113 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendini karşılayan ve aynı maddenin ikinci fıkrasına göre verilecek kararda belirtilen kısmı kendisine geri verilir.
(2) Güvencenin, suç mağduruna veya nafaka alacaklısına verilmemiş olan ikinci kısmı, kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararları verildiğinde de şüpheli veya sanığa geri verilir. Aksi hâlde, geçerli mazereti dışında, güvence Devlet Hazinesine gelir yazılır.
(3) Hükümlülük hâlinde güvence 113 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan hükümlere göre kullanılır, fazlası geri verilir.
Güvencenin Geri Verilmesi: CMK Madde 115 Uygulaması ve Hukuki Rehber
Özet
Ceza yargılamasında, şüpheli veya sanık tarafından verilen güvence (teminat), hem soruşturma hem de kovuşturma süreçlerinde tarafların haklarının korunması açısından kritik öneme sahiptir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 115. maddesi, güvencenin hangi şartlarda geri verileceğini düzenlemektedir. Bu makalede, güvencenin geri verilmesi süreci, şüpheli/sanık ile mağdur/müşteki açısından hukuki sorumluluklar, uygulama detayları ve sıkça sorulan sorular ele alınmıştır. Ayrıca, hukuki süreçlerde alanında uzman ceza avukatından destek alınmasının önemi vurgulanmaktadır.
1. Giriş
CMK’da güvence, şüpheli veya sanığın soruşturma ve kovuşturma süresince yükümlülüklerini yerine getireceğini garanti eden hukuki bir araçtır. Güvencenin geri verilmesi, hem şüpheli/sanığın haklarının korunması hem de mağdur/nafaka alacaklılarının haklarının güvence altına alınması açısından önemlidir.
2. Güvencenin Hukuki Niteliği ve Amaçları
Güvence, temel olarak şunları sağlamayı amaçlar:
- Şüpheli veya sanığın tüm usul işlemlerine katılımının teminat altına alınması.
- Hükmün infazında veya altına alınabilecek diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesinin güvenceye bağlanması.
- Mağdurun veya nafaka alacaklısının haklarının korunması.
CMK m.115, bu güvence sisteminin geri verilmesi usullerini ve koşullarını ayrıntılı olarak düzenlemektedir.
3. Güvencenin Geri Verilmesi Süreci
3.1 Şüpheli/Sanık Açısından
- Yükümlülüklerin yerine getirilmesi: Hükümlü, CMK m.113/1(a) bendinde belirtilen tüm yükümlülükleri eksiksiz yerine getirmişse, güvence kendisine geri verilir.
- Kovuşturmaya yer yok veya beraat durumları: Suçtan dolayı kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararı verilmişse, güvence geri ödenir.
- Fazla güvence: Hükümlülükler yerine getirilmiş fakat fazladan verilen teminat mevcutsa, bu fazla kısım da iade edilir.
3.2 Mağdur/Müşteki Açısından
- Güvencenin mağdura veya nafaka alacaklısına verilmesi, CMK m.115/2’de açıkça düzenlenmiştir.
- Suçtan zarar görenin haklarının korunması için, güvence, mağdurun alacaklarının ödenmesini garanti edecek şekilde kullanılabilir.
- Mağdur, gerektiğinde yargı mercilerinden haklarının temini için başvurabilir.
4. Hukuki Sorunlar ve Çözüm Önerileri
- Geçerli mazeret olmadan güvence Devlet Hazinesine gelir: Eğer şüpheli/sanık veya mağdur, güvence ödemeleri veya hak taleplerini yerine getirmezse, teminat Devlet Hazinesine aktarılır.
- Hukuki danışmanlık: Güvencenin geri alınması süreci karmaşık olabilir; bu nedenle ceza avukatından profesyonel destek alınması, hak kayıplarını önler.
5. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Güvence hangi sürelerde geri verilir?
Cevap: Hükümlü, yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdikten sonra, mahkeme veya savcılık kararına bağlı olarak güvence geri verilir.
Soru 2: Mağdur güvenceyi nasıl talep edebilir?
Cevap: Mağdur veya nafaka alacaklısı, haklarını korumak için mahkeme kararında belirtilen güvenceye başvurabilir.
Soru 3: Güvence tamamen Devlet Hazinesine gider mi?
Cevap: Sadece geçerli mazereti olmayan durumlarda güvence Devlet Hazinesine gelir. Hak sahipleri taleplerini zamanında ilettiklerinde geri ödeme yapılır.
Soru 4: Avukat desteği gerekli mi?
Cevap: Evet, özellikle teminatın iadesi veya hak taleplerinde süreç karmaşık olabileceğinden, alanında uzman ceza avukatı ile hareket edilmesi önerilir.
6. Sonuç ve Öneriler
CMK m.115, şüpheli/sanık ve mağdur açısından güvence sisteminin adil ve düzenli işlemesini sağlamaktadır.
- Şüpheli/sanıklar, tüm yükümlülüklerini yerine getirerek güvenceyi geri alabilirler.
- Mağdurlar, haklarının korunması için güvenceye başvurabilir.
- Uzman avukat desteği, hak kaybını önlemek ve sürecin doğru yönetilmesini sağlamak açısından kritik öneme sahiptir.
Kaynakça
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu [CMK]. (2004). Resmî Gazete.
- Öztürk, H. (2020). Ceza Muhakemesi Hukuku: Teminat ve Güvence Sistemleri. Ankara: Adalet Yayınevi.
- Yılmaz, S. (2021). Şüpheli ve Sanık Hakları: Adli Kontrol ve Güvence Uygulamaları. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
- Demir, F. (2019). Mağdur Hakları ve Teminat Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.