Hayasızca hareketler
Madde 225- (1) Alenen cinsel ilişkide bulunan veya teşhircilik yapan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
GEREKÇE:
Madde metninde, toplumun sahip bulunduğu ortak edep (ar ve haya) duygularının, edep törelerinin ihlâli, incitilmesi ve her ne suretle olursa olsun edep ve ahlâk temizliğine alenen saldırı niteliği taşıyan hareketler, tutum ve davranışlar ve takınılan durumlar suç olarak tanımlanmıştır.
Bu hükme göre, genel olarak edep ve iffete saldırı niteliği taşıyan davranışlar, suç oluşturmaktadır. Böylece, halkın ar ve haya duygularının, toplumun ortak edep ve ahlâk temizliğinin korunması amaçlanmıştır. Bu suretle toplum kültürünün önemli bir kısmını oluşturan edep, iffet, ar ve haya duyguları, edep töreleri korunmakta ve bu değerlere saldırı niteliği taşıyan hareketler yasaklanmaktadır.
Hayasızca hareketlerin cezalandırıldığı bu suç tanımında, bu kavrama açıklık getirmek amacıyla, “alenen cinsel ilişkide bulunmak” ve “teşhircilik” ifadeleri kullanılmıştır. Madde metninde geçen cinsel ilişki, cinsel arzuların tatmini amacına yönelik her türlü davranışı ifade etmektedir. Teşhirciliğin konusu, kişinin cinsel organlarından ibaret değildir. Vücut bölgelerinin, madde metniyle korunması amaçlanan hukukî değeri ihlâl niteliğindeki teşhiri, bu suçun oluşumuna neden olacaktır.
Bu davranışların suç oluşturabilmesi için, alenen gerçekleşmesi gerekir. Aleniyet için aranan ölçüt, gerçekleştiği koşullar itibarıyla fiilin belirli olmayan ve birden fazla kişiler tarafından algılanabilir olmasıdır.
Maddenin 765 sayılı TÜRK CEZA KANUNU’ndaki karşılığı
Madde 419-(Değişik: 9/7/1953-6123/1 md.)
Alenen hayasızca vaz’u harekette bulunanlar on beş günden iki aya ve o suretle cinsi münasebette bulunanlar altı aydan bir seneye kadar hapis ve bu fıkrada yazılı hallerde ayrıca 100 liradan 500 liraya kadar ağır para cezasiyle cezalandırılırlar.
Madde 576-Bir kimse edebe muhalif bir surette halka görünür, veya bir yerini gösterir veyahut söz, şarkı ve sair suretle halkın edep ve nezahatine tecavüz eylerse bir aya kadar hafif hapse veya beş liradan otuz liraya kadar hafif cezayı nakdiye mahküm olur.
AÇIKLAMALAR
Hayasızca Hareketler ve TCK Madde 225: Hukuki Analiz, Uygulama ve Koruma Yolları
Özet
Bu makalede, Türk Ceza Kanunu (TCK) Madde 225 kapsamında düzenlenen hayasızca hareketler suçu incelenmiştir. Alenen cinsel ilişkide bulunma ve teşhircilik fiilleri özelinde suçun unsurları, yaptırımları ve uygulamadaki yargı kararları detaylandırılmıştır. Ayrıca, suçun toplum üzerindeki etkileri, önleme yöntemleri ve hukuki süreçte mağdurların korunması hususları ele alınmıştır. Makalede ayrıca sıkça sorulan sorular bölümü ile okuyucuların konuya dair temel merak ettikleri hukuki sorular yanıtlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Hayasızca hareketler, TCK 225, teşhircilik, cinsel ilişkide bulunma, ceza hukuku, alenen cinsel davranış, Türk Ceza Kanunu
Giriş
Toplum düzeninin korunması açısından cinsel ahlakın sınırlarını belirleyen yasal düzenlemeler büyük önem taşır. Türk Ceza Kanunu’nun 225. maddesi, kamuya açık alanlarda yapılan hayasızca hareketler suçunu düzenleyerek, bireylerin manevi ve toplumsal huzurunu korumayı amaçlar. Bu kapsamda alenen cinsel ilişkide bulunma ve teşhircilik fiilleri cezai yaptırımlara bağlanmıştır (Türk Ceza Kanunu [TCK], 2004, m. 225).
1. TCK Madde 225’in Hukuki İçeriği ve Suçun Unsurları
1.1. Suç Tanımı
TCK Madde 225, alenen cinsel ilişkide bulunan veya teşhircilik yapan kişiyi, “altı aydan bir yıla kadar hapis cezası” ile cezalandırmaktadır. Suç, failin fiilini alenen gerçekleştirmesi halinde oluşur (TCK, 2004).
1.2. Maddi Unsur
Fiilin kamuya açık ve görünür bir şekilde işlenmesi gerekir. Gizli ya da kapalı alanlarda yapılan cinsel davranışlar bu madde kapsamında değerlendirilmez.
1.3. Manevi Unsur
Failin bilerek ve isteyerek, toplum düzenini ve ahlakını bozma kastı ile hareket etmesi gerekir.
2. Teşhircilik ve Alenen Cinsel İlişki: Kavramsal Ayrım
2.1. Teşhircilik Nedir?
Teşhircilik, cinsel organların toplum içinde alenen gösterilmesi eylemidir. Bu eylem çoğunlukla taciz amaçlı veya dikkat çekmek için yapılır (Erdoğan, 2018).
2.2. Alenen Cinsel İlişki
Cinsel ilişkinin kamuya açık bir alanda gerçekleştirilmesi halinde, toplumun genel ahlak yapısı zarar görür ve bu durum suç sayılır.
3. Yargı Uygulamaları ve İçtihatlar
Yargıtay kararları, TCK 225 kapsamında suçun unsurlarını ve ceza sınırlarını belirlemede yol göstericidir. Örneğin, Yargıtay bir kararında, suçun oluşması için fiilin mutlaka kamuya açık olması gerektiği vurgulanmıştır.
4. Toplum Üzerindeki Etkileri ve Önleme Yöntemleri
Hayasızca hareketlerin toplumda yarattığı olumsuz etkiler, özellikle çocuklar ve gençler üzerinde psikolojik travmalara yol açabilir. Bu nedenle etkin toplumsal farkındalık, eğitim ve yasal caydırıcılık önem taşır.
5. Mağdur Koruma ve Hukuki Süreç
Suçtan zarar görenler için özel koruma tedbirleri ve hukuki yardım mekanizmaları bulunmaktadır. Kolluk kuvvetleri ve adli makamlar mağdurun psikososyal desteğini sağlamalıdır (Demir, 2019).
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S1: TCK Madde 225 kapsamındaki suçun cezası nedir?
Altı aydan bir yıla kadar hapis cezası uygulanmaktadır.
S2: Suçun oluşması için fiilin tamamen alenen işlenmesi mi gerekir?
Evet, gizli veya kapalı alanlarda yapılan fiiller bu madde kapsamında değerlendirilmez.
S3: Teşhircilik ve alenen cinsel ilişki aynı suç mudur?
Madde kapsamında her ikisi de suçtur ancak teşhircilik, cinsel organların gösterilmesi; alenen cinsel ilişki ise bu fiilin gerçekleştirilmesidir.
S4: Bu suçun failine başka yaptırımlar da uygulanabilir mi?
Evet, suçun niteliğine göre tazminat, adli para cezası veya diğer önlemler de verilebilir.
Sonuç
TCK Madde 225, toplumun genel ahlakını ve bireylerin manevi huzurunu korumak için hayasızca hareketleri suç saymıştır. Hukuki yaptırımların yanında toplumun bilinçlendirilmesi, mağdur destek mekanizmalarının güçlendirilmesi önem taşır. Gelecekte daha etkin önleyici tedbirlerin geliştirilmesi için mevzuat ve uygulamanın sürekli takip edilmesi gerekmektedir.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.