Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Bireyselleştirme
İyileştirme programlarının belirlenmesi
Madde 73- (1) Hükümlünün geçmişi, suçluluk nedenleri, suç sicili, fizik yeteneği ve ruhsal yapısı, kişisel doğası, arz edebileceği tehlike hâlleri, hapis cezasının süresi, salıverildikten sonraki beklentisi dikkate alınarak, toplumun hukuka uygun hareket eden ve üretken bir üyesi olarak yaşamını sürdürmesini sağlayacak ve bireysel ihtiyaçlarına uygun bir biçimde iyileştirme programları uygulanır. Bu programların hazırlanması ve uygulanması amacıyla ceza infaz kurumlarında eğitim ve psiko-sosyal hizmet servisleri oluşturulur.
(2) Hükümlü, amaca uygun iyileştirme gereklerinin gerçekleştirilebileceği kurumlara veya bölümlere yerleştirilir.
Bireyselleştirme ve İyileştirme Programları: 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun İşığında Bir Değerlendirme
Giriş
Ceza infaz kurumlarında hükümlülerin yeniden topluma kazandırılması, modern ceza adalet sistemlerinin temel hedeflerinden biridir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 73. maddesi, bu hedefin bizzat bireyselleştirme ve iyileştirme programları aracılığıyla gerçekleştirilmesini öngörmektedir. Bu makalede, ilgili madde ışığında hükümlüler açısından bireyselleştirme programlarının önemi, uygulanma şekli ve hukuki boyutları detaylandırılarak ele alınacaktır.
Bireyselleştirme Kavramı ve Hukuki Dayanağı
Bireyselleştirme, hükümlünün kişisel ve toplumsal özellikleri dikkate alınarak en uygun infaz yönteminin belirlenmesi anlamına gelmektedir. 5275 sayılı Kanun’un 73. maddesi, hükümlülerin:
- Geçmiş yaşantısını,
- Suçluluk nedenlerini,
- Fiziksel ve ruhsal durumunu,
- Hapis cezasının süre ve niteliğini,
- Salıverildikten sonraki beklentilerini,
esas alarak bireysel iyileştirme programlarından faydalandırılmasını zorunlu kılmaktadır.
İyileştirme Programlarının Amacı
Bu programların temel amacı, hükümlülerin yeniden suç işlemelerinin önlenmesi ve toplumun “hukuka uygun hareket eden” bireyleri olarak yaşamlarına devam etmelerini sağlamaktır. Bu kapsamda;
- Eğitim programları: Okuma-yazma kursları, mesleki eğitimler,
- Psiko-sosyal destek: Psikolojik danışmanlık, grup terapileri,
- Sosyal uyum faaliyetleri: Rehabilitasyon projeleri, sanat ve spor etkinlikleri,
gibi uygulamalar bireyselleştirme sürecinin birer parçasını oluşturmaktadır.
Hükümlüler Açısından Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
5275 sayılı Kanun kapsamında hükümlüler için bireyselleştirme programlarından azami fayda sağlanabilmesi için şu hususlar öne çıkmaktadır:
- Aktif Katılım: Hükümlüler, sunulan eğitim ve psiko-sosyal hizmetlerden yararlanmaya aktif şekilde katılmalıdır.
- Hakların Bilinmesi: Hükümlüler, bireyselleştirme programlarına katılma hakkının yasal bir güvence altında olduğunu bilmelidir.
- Uzman Desteği: Programların niteliği, uygulanma şekli ve hukuki boyutları hakkında bir ceza hukuku uzmanı avukattan destek almak son derece önemlidir.
- Toplumsal Uyum Hazırlığı: Tahliye sonrasına dair beklentiler netleştirilmeli ve sosyal uyuma yönelik planlamalar yapılmalıdır.
Ceza İnfaz Kurumlarında Eğitim ve Psiko-Sosyal Hizmetler
Kanun, bireyselleştirme programlarının etkin uygulanabilmesi için infaz kurumlarında eğitim ve psiko-sosyal hizmet servislerinin kurulmasını zorunlu kılmaktadır. Bu servisler aracılığıyla hükümlülere yönelik bireysel ihtiyaçlara uygun programlar geliştirilmektedir.
- Eğitim Servisleri: Mesleki kurslar, akademik eğitim programları,
- Psiko-Sosyal Servisler: Psikolojik destek, aile danışmanlığı, sosyal hizmet faaliyetleri,
hükümlülerin yeniden sosyalleşmesini hedeflemektedir.
Yargı Kararlarının Uygulamadaki Yeri
Yargıtay kararlarında, bireyselleştirme ve iyileştirme programlarının infazın ayrılmaz bir parçası olduğu, hükümlülerin bu haklardan mahrum bırakılmasının infaz hukukuna aykırılık teşkil edeceği vurgulanmaktadır. Özellikle psiko-sosyal destek mekanizmalarının uygulanması, hapis cezasının yalnızca cezalandırıcı değil, aynı zamanda onarıcı bir işlev görmesini sağlamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Bireyselleştirme programlarına katılım zorunlu mu?
Hayır, ancak katılım tavsiye edilmektedir. Katılım, hükümlünün sosyal uyum sürecine önemli katkılar sağlar.
2. Psiko-sosyal hizmetler her hükümlüye sunulur mu?
Evet, hükümlünün bireysel ihtiyaçları doğrultusunda farklı içeriklerle uygulanır.
3. Hükümlü, programlara katılmadığı için hak kaybı yaşar mı?
Bazı iyileştirme programlarına katılmayan hükümlüler, iyi hâl değerlendirmelerinde olumsuz puan alabilir.
4. Hukuki destek almak neden önemlidir?
Çünkü bireyselleştirme süreci sadece idari değil, aynı zamanda hukuki boyutlar da taşır. Bu nedenle ceza avukatı desteği büyük önem arz etmektedir.
Sonuç
5275 sayılı Kanun’un 73. maddesi, hükümlüler açısından topluma yeniden entegrasyonun en temel aracını bireyselleştirme ve iyileştirme programları olarak belirlemiştir. Bu nedenle hükümlüler, hem hukuki haklarını korumak hem de gelecekte daha sağlıklı bir sosyal uyum sağlayabilmek adına uzman ceza avukatından destek alarak bu programlara aktif katılmalıdır.
Kaynakça
- Akın, E. (2019). Ceza infaz kurumlarında bireyselleştirme programları. Ankara: Adalet Yaynları.
- Demir, H. (2021). Ceza infaz sisteminde rehabilitasyon ve bireyselleştirme. Hukuk ve Ceza Dergisi, 15(3), 45-68.
- Gökçe, Y. (2020). Hükümlüler için psiko-sosyal hizmetlerin önemi. Adalet Akademisi Yayınları, 12(2), 112-130.
- T.C. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, 5275 sayılı, Resmî Gazete, 2004.
- Yılmaz, K. (2022). Ceza hukukunda infaz hukuku boyutuyla bireyselleştirme. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 48(4), 77-101.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.