Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Hükümlünün muayene ve tedavisi
Madde 78- (1) Kurumun sağlık koşullarının düzenlenmesi, hükümlünün acil veya olağan muayene ve tedavisi kurumun hekimi tarafından yapılır. Genel veya hastalık nedeniyle yapılan tüm muayene ve tedavi sonuçları, sağlık izleme kartına işlenir ve dosyasında saklanır.
(2) Sağlık Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile üniversitelerin sağlık kuruluşları, hükümlülerin tedavileri bakımından gerekli yardımları yapmakla görevlidirler.
(3) Rızası olsa bile hiçbir hükümlü üzerinde tıbbî deney yapılamaz.
Hükümlünün Muayene ve Tedavi Hakkı: 5275 Sayılı Kanun Kapsamında Değerlendirme
Özet
Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler, temel insan haklarının bir uzantısı olarak sağlık hakkına sahiptir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 78. maddesi, hükümlülerin muayene ve tedaviye erişimi konusunda ayrıntılı düzenlemeler getirmektedir. Bu makalede, ilgili kanun maddesi akademik bir çerçevede ele alınacak, Yargıtay kararlarından örnekler sunulacak (künyesiz olarak), uygulamada karşılaşılan sorunlar irdelenecek ve hükümlülerin haklarını koruyabilmeleri için izlemeleri gereken yollar ortaya konacaktır.
Giriş
Cezaevlerinde bulunan bireylerin temel hakları, hukukun evrensel ilkeleri çerçevesinde korunmalıdır. Bu hakların en başında ise sağlık hakkı gelmektedir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un 78. maddesi, hükümlülerin muayene ve tedaviye erişimini garanti altına almaktadır. Bu madde, hem acil hem de rutin tedavi ihtiyaçlarını kapsamaktadır.
1. Hukuki Çerçeve
Madde 78 uyarınca;
- Hükümlünün muayene ve tedavisi, kurum hekimi tarafından yapılır.
- Tüm muayene ve tedavi sonuçları sağlık izleme kartına işlenerek saklanır.
- Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve üniversiteler, hükümlülerin tedavisinde destek sunmakla yükümlüdür.
- Hiçbir hükümlü, rızası olsa bile, tıbbi deneylerde kullanılamaz.
Bu çerçeve, hükümlülerin insan onuruna yakışır bir şekilde tedavi görmelerini sağlamaktadır.
2. Hükümlülerin Muayene ve Tedavi Hakları
- Acil Tedavi Hakkı: Hayati tehlike söz konusu olduğunda, derhâl tüm imkanlar kullanılmalıdır.
- Rutin Kontrol Hakkı: Hükümlüler periyodik olarak muayene edilmelidir.
- Uzman Tedaviye Erişim: Kurum hekimi yetersiz kaldığında, hükümlü dışarıdaki sağlık kurumlarına sevk edilmelidir.
- Mahremiyet Hakkı: Muayene ve tedaviler, mahremiyet ilkelerine uygun yürütülmelidir.
3. Yargı Kararları Işığında Değerlendirme
Yargı uygulamalarında, hükümlülerin tedavi taleplerinin reddedilmesinin hak ihlali teşkil ettiği vurgulanmıştır. Yargıtay, hükümlülerin tıbbi gereklilik halinde sevk edilmelerinin zorunlu olduğunu belirtmektedir. Bu kararlar, sağlık hakkının anayasal ve evrensel boyutunu göstermektedir.
4. Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
- Yetersiz sağlık personeli
- Sevk işlemlerinde gecikmeler
- Hükümlülerin tedavi taleplerinin göz ardı edilmesi
- Mahremiyetin ihlali
Bu sorunların önüne geçmek için etkili denetim mekanizmaları kurulmalıdır.
5. Hükümlüler Açısından Önemli Hususlar
- Hükümlüler, tedavi taleplerini yazılı olarak kurum yönetimine iletmelidir.
- Hak ihlali durumunda, şikayet ve itiraz yollarını kullanmalıdır.
- Gerektiğinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı vardır.
- Hükümlüler, uzman bir ceza avukatından hukuki destek alarak haklarını daha etkin savunabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Hükümlü acil bir durumda nasıl tedavi edilir?
Acil hallerde, kurum hekimi ilk müdahaleyi yapar ve gerekiyorsa dışarıya sevk eder.
2. Hükümlünün istediği bir hastaneye gitme hakkı var mıdır?
Hayır. Sevkler, sağlık ihtiyacı ve kurum imkanları doğrultusunda yapılır.
3. Hükümlü tedavi edilmeyi reddedebilir mi?
Evet, ancak bulaşcı hastalıklar gibi kamu sağlığını ilgilendiren durumlarda zorunlu tedavi uygulanabilir.
4. Tıbbi deneylere katılma zorunluluğu var mı?
Hayır. Rıza olsa dahi hükümlüler üzerinde tıbbi deney yapılamaz.
5. Hükümlü hak ihlali durumunda nereye başvurabilir?
👉 Kurum idaresi, infaz hakimliği, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yolları vardır.
Sonuç
Hükümlülerin sağlık hakkı, insan haklarının ayrılmaz bir parçası olup, 5275 sayılı Kanun ile koruma altına alınmıştır. Uygulamada karşılaşılan sorunlara rağmen, hukuki yollar etkin kullanıldığında hükümlüler sağlıklı yaşam hakkını koruyabilmektedir. Bu noktada, uzman bir ceza avukatının hukuki yardımı, hükümlülerin haklarının korunmasında kritik öneme sahiptir.
Kaynakça
- 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun.
- Anayasa Mahkemesi Kararları.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararları.
- Güney, H. (2018). Cezaevlerinde Sağlık Hizmetleri ve Hukuki Boyutlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Kaya, A. (2020). İnfaz Hukuku ve Uygulamaları. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
- Ersoy, Y. (2019). “Hükümlülerin Sağlık Hakkı ve Yargı Kararları.” Ceza Hukuku Dergisi, 15(2), 123-145.
- Human Rights Watch (2021). Prison Conditions and Right to Health. New York: HRW Publications.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.