Kanunlara uymamaya tahrik
Madde 217- (1) Halkı kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kişi, tahrikin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
GEREKÇE:
Bu maddede halkın, kanunlara uymamaya tahrik edilmesi suç hâline getirilmiştir. Tahrik fiilinin “kamu barışını bozmaya elverişli” olması aranarak, bu suçun somut tehlike suçu olduğu vurgulanmıştır.
Maddenin 765 sayılı TÜRK CEZA KANUNU’ndaki karşılığı
Madde 312-(Değişik: 06/02/2002-4744/2 md.)
Bir cürmü alenen öven veya iyi gördüğünü söyleyen veya halkı kanuna uymamaya tahrik eden kimseye altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.
Sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığına dayanarak, halkı birbirine karşı kamu düzeni için tehlikeli olabilecek bir şekilde düşmanlığa veya kin beslemeye alenen tahrik eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Halkın bir kısmını aşağılayıcı ve insan onurumu zedeleyecek bir şekilde tahkir eden kimseye de birinci fıkradaki ceza verilir.
Yukarıdaki fıkralarda yazılı suçlar 311 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen araçlar veya şekillerle işlendiğinde verilecek cezalar bir katı oranında artırılır.
AÇIKLAMALAR
Kanunlara Uymamaya Tahrik Suçu
Özet
Türk Ceza Kanunu’nun 217. maddesi, halkı kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kişilere yönelik yaptırımları düzenlemektedir. Bu makalede, madde metni detaylı şekilde incelenmiş, hukuki yorumlar ve doktrinsel görüşlerle desteklenmiş, ayrıca bu suça ilişkin güncel Yargıtay kararları ve uygulama örnekleriyle değerlendirilmiştir. Makalede, ayrıca kamu barışının korunması bağlamında tahrik suçunun önemi ve sınırları ele alınmıştır.
Anahtar kelimeler: Kanunlara uymamaya tahrik, TCK 217, kamu barışı, tahrik suçu, ceza hukuku.
Giriş
Toplum düzeninin korunmasında kanunlara uyum temel unsur olarak öne çıkar. Ancak, bazı bireyler veya gruplar, kamu düzenini ve barışını zedeleyerek halkı kanunlara uymamaya tahrik edebilir. Türk Ceza Kanunu’nun 217. maddesi, bu tür davranışları cezalandırarak hukuk düzeninin korunmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
1. TCK 217. Maddenin Metni ve İlk Hükümler
Madde 217 (1): “Halkı kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kişi, tahrikin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”
Bu hükümde üç temel unsur bulunmaktadır:
- Halkın kanunlara uymamaya alenen tahrik edilmesi
- Tahrikin kamu barışını bozma tehlikesi taşıması
- Yaptırımın hapis veya adlî para cezası olması
2. Suçun Unsurları
2.1. Maddi Unsur: Alenen Tahrik Fiili
Tahrik fiili, doğrudan veya dolaylı şekilde, açık ve aleni olarak yapılmalıdır. Gizli çağrılar veya özel mesajlar bu kapsamda değerlendirilmez.
2.2. Manevi Unsur: Kast
Fail, halkı kanunlara uymamaya yönlendirme kastına sahip olmalıdır. Suçun oluşabilmesi için kasıt aranır.
2.3. Hukuka Uygunluk ve Kamu Barışının Korunması
Tahrikin kamu barışını bozma tehlikesi taşıması zorunludur. Bu, suça yönelik cezanın verilmesinde belirleyici bir etkendir.
3. Hukuki Değerlendirme
3.1. Tahrik Suçunun Kamu Düzenine Etkisi
Kanunlara uymamaya tahrik, toplumun genel huzurunu ve güvenliğini tehdit eder. Bu nedenle ceza yaptırımı ile engellenmesi amaçlanmıştır.
3.2. İfade Özgürlüğü ile Suçun Sınırları
Demokratik toplumlarda ifade özgürlüğü önemli olmakla birlikte, bu özgürlük başkalarının hak ve özgürlüklerini ihlal etmemelidir. TCK 217, ifade özgürlüğünün suça dönüşen aşamalarını sınırlar.
3.3. Yargıtay Kararları
Yargıtay uygulamaları, tahrik eyleminin açık, aleni ve kamu barışını bozma tehlikesi taşıması şartlarını netleştirmiştir.
4. Örnek Olay İncelemesi
Bir sosyal medya kullanıcısının, belirli kanunları ihlal etmeye halkı teşvik eden mesajlar paylaşması durumu, TCK 217 kapsamında değerlendirilebilir. Eğer bu mesajlar toplumda huzursuzluk yaratacak nitelikteyse, kişi hakkında ceza uygulanabilir.
5. Ceza ve Yaptırımlar
Suçun cezası 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adlî para cezasıdır. Hapis cezası yerine adlî para cezasının verilmesi mahkemenin takdirindedir.
6. Sonuç
TCK 217, kanunlara uymamaya yönelik aleni tahrik fiillerini cezalandırarak kamu barışını korumaya yönelik önemli bir hukuki düzenlemedir. Suçun unsurlarının net şekilde ortaya konması, hukuki güvenlik ve ifade özgürlüğünün korunması açısından kritik öneme sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S1: Kanunlara uymamaya tahrik suçu ile halkı kin ve düşmanlığa tahrik suçu arasındaki fark nedir?
C: Kanunlara uymamaya tahrik, halkın belirli kanunlara karşı itaatsizliğe yönlendirilmesi iken, halkı kin ve düşmanlığa tahrik suçu, toplumun belirli kesimleri arasında düşmanlık ve nefreti körüklemeyi amaçlar.
S2: Sosyal medyada yapılan paylaşımlar bu suç kapsamına girer mi?
C: Evet, paylaşımlar aleni ve kamu barışını bozucu nitelikteyse, TCK 217 kapsamında değerlendirilip ceza verilebilir.
S3: İfade özgürlüğü bu suç kapsamında nasıl korunur?
C: İfade özgürlüğü, başkalarının hak ve özgürlüklerine zarar vermediği sürece korunur. Tahrik suçunda bu sınır aşılmış olur.
S4: Tahrik suçunda cezalar nasıl uygulanır?
C: Ceza mahkemesi, suçun ağırlığına göre 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adlî para cezası verebilir.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.