Kasten öldürme
Madde 81- (1) Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
GEREKÇE:
Maddede kasten öldürme suçunun temel şekli tanımlanmıştır.
Maddede yapılan düzenlemeyle, 765 sayılı Türk Ceza Kanunundan farklı olarak, suçun temel şekli açısından müebbet hapis cezası öngörülmüştür.
Bu düzenlemeyle, kişinin hayat hakkına verilen önem vurgulanmıştır.
Maddenin 765 sayılı TÜRK CEZA KANUNU’ndaki karşılığı
Madde 448 – (Değişik: 9.7.1953 – 6123/1 md.)
Her kim, bir kimseyi kasten öldürürse 24 seneden 30 seneye kadar ağır hapis cezasına mahkûm olur.
AÇIKLAMALAR
KASTEN ÖLDÜRME SUÇU (TCK m. 81)
Özet
Türk Ceza Kanunu’nda yer alan kasten öldürme suçu, insan yaşamına yönelik en ağır ihlallerden biridir. 5237 sayılı TCK’nın 81. maddesinde suçun temel şekli düzenlenmiş; 82. maddede nitelikli halleri, 83. maddede ise ihmali davranışla işlenmesi yer almıştır. Bu çalışmada yalnızca TCK m. 81 kapsamında suçun temel şekli ele alınmaktadır. Makalede; korunan hukuki değer, suçun maddi ve manevi unsurları, nedensellik bağı ve objektif isnadiyet gibi temel kavramlar ile birlikte Yargıtay içtihatları ve karşılaştırmalı hukuk örnekleri ışığında kapsamlı bir analiz sunulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: yaşam hakkı, kasten öldürme, ceza hukuku, objektif isnadiyet
Giriş
Kasten öldürme suçu, ceza hukukunun en eski, en ağır ve en temel suç tiplerinden biridir. Bireyin yaşam hakkına doğrudan saldırı niteliği taşıyan bu suç, yalnızca ceza hukukunun değil, tüm hukuk düzenlerinin merkezinde yer almaktadır. Uluslararası sözleşmeler de yaşam hakkını koruma altına alarak bu suç tipine karşı özel bir hassasiyet geliştirmiştir. Ankara Ağır Ceza Avukatı olarak bu suçla ilgili yargılama süreçlerinde derin uzmanlık gerektiren birçok teknik ve hukuki detay bulunmaktadır.
I. Kasten Öldürme Suçunun Tarihsel Arka Planı
Kasten öldürme suçu, tarihsel olarak Göktürkler, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde farklı düzenlemelerle ceza hukuku sisteminde yer bulmuştur. Osmanlı döneminde şer’i ve örfi hukuk normları birlikte uygulanmış, kısas ve diyet gibi kurumlar ön planda olmuştur. Cumhuriyet sonrası dönemde ise 765 sayılı TCK’da öldürme suçu çeşitli şekilleriyle tanımlanmış, 2005 yılında yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK ile birlikte daha çağdaş bir yapı kazanmıştır.
II. Kasten Öldürme Suçunda Korunan Hukuki Değer
Yaşam hakkı, hem Anayasa’da hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde mutlak olarak güvence altına alınmış bir haktır. TCK m. 81’de düzenlenen suçun temel amacı, bireyin bu devredilemez ve dokunulamaz hakkını korumaktır. Devletin bu hakkı hem negatif (öldürmeme) hem de pozitif (koruma) yükümlülükleriyle güvence altına alması beklenmektedir. Ceza avukatı tavsiyesi arayan bireyler için özellikle bu suç tipinde, etkin bir savunmanın yapılabilmesi bu anayasal hakla doğrudan ilgilidir.
III. Suçun Unsurları
A. Maddi Unsur
1. Fail ve Mağdur
Herhangi bir kişi fail olabilir; yaş, cinsiyet veya statü sınırlaması yoktur. Ancak, mağdurun bazı özellikleri (örneğin üstsoy olması, kamu görevlisi olması) suçu nitelikli hale getirebilir.
2. Suçun Konusu
Suçun konusu, yaşayan bir insanın hayatıdır. Anne karnındaki cenin bu kapsamda değerlendirilmez; burada çocuğun düşürülmesi ya da düşürtülmesi suçları gündeme gelir.
3. Fiil ve Netice
Fiil, ölüm neticesini doğuracak şekilde serbest hareketlerle gerçekleştirilebilir. Bu, doğrudan fiziki saldırı olabileceği gibi, dolaylı ve ihmali hareketler de olabilir. Örneğin, tıbbi müdahale yapılmaması gibi. Ölüm, beyin veya kalp ölümü şeklinde gerçekleşebilir.
4. Nedensellik Bağı ve Objektif İsnadiyet
Failin eylemi ile mağdurun ölümü arasında uygun nedensellik bağı bulunmalıdır. Ayrıca sonuç, failin davranışıyla objektif olarak isnat edilebilir olmalıdır. Yargıtay kararları bu bağlamda oldukça önemlidir.
IV. Manevi Unsur
Kasten öldürme suçu yalnızca kastla işlenebilir. Doğrudan kast veya olası kast yeterlidir. Failin amacının öldürmeye mi yoksa yaralamaya mı yönelik olduğu, cezanın belirlenmesi açısından kritik önemdedir. Ankara Ceza Avukatı arayışında olan bireyler için bu ayrım savunmanın yönünü ve stratejisini belirler.
V. Hukuka Aykırılık ve Meşru Savunma
Kasten öldürme eyleminin cezalandırılabilmesi için hukuka aykırı olması gerekir. Ancak, meşru savunma, zorunluluk hali, silah kullanma yetkisi gibi hallerde hukuka uygunluk nedenleri oluşabilir. Bu durumlarda failin cezai sorumluluğu ortadan kalkar.
VI. Suçun Özel Görünüş Şekilleri
1. Teşebbüs:
Öldürme kastıyla harekete geçilmesine rağmen neticenin gerçekleşmemesi halinde teşebbüs hükümleri uygulanır.
2. İştirak:
Suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesi mümkündür. Azmettirme veya yardım etme durumunda iştirak hükümleri devreye girer.
3. İçtima:
Öldürme eylemi, başka suçlarla birlikte işlenmişse gerçek veya fikri içtima hükümleri uygulanabilir.
VII. Karşılaştırmalı Hukukta Kasten Öldürme
Alman, Fransız ve Anglo-Amerikan hukuk sistemlerinde de kasten öldürme suçu ağır şekilde cezalandırılmakta ve ayrıntılı düzenlemelere tabidir. Özellikle yaşam hakkının korunması bağlamında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları da önemli rehberlik sunmaktadır.
Sonuç
Kasten öldürme suçu, bireyin yaşam hakkını hedef alan en ağır suç tipidir. Bu nedenle ceza yargılamasında failin kastı, eylemin niteliği, ölümün gerçekleşme biçimi gibi birçok unsur dikkatle değerlendirilmelidir. Gerek soruşturma gerek kovuşturma aşamalarında uzman bir Ankara Ağır Ceza Avukatı ile çalışmak, hem savunma hem de mağdur vekilliği açısından hakların tam anlamıyla korunmasını sağlayacaktır.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.