Ankara Ceza Avukatı Avukat Necmettin İlhan [İLHAN HUKUK BÜROSU], ağır ceza avukatları ile ceza davaları konusunu kapsamlı bir bakış açısıyla ele alıyor.
Nüfuz ticareti
Madde 255- (Değişik: 2/7/2012-6352/89 md.)
(1) Kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olduğundan bahisle, haksız bir işin gördürülmesi amacıyla girişimde bulunması için, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, kendisine veya bir başkasına menfaat temin eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Kişinin kamu görevlisi olması halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır. İşinin gördürülmesi karşılığında veya gördürüleceği beklentisiyle menfaat sağlayan kişi ise, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Menfaat temini konusunda anlaşmaya varılması halinde dahi, suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.
(3) Birinci fıkrada belirtilen amaç doğrultusunda menfaat talebinde bulunulması ve fakat bunun kabul edilmemesi ya da menfaat teklif veya vaadinde bulunulması ve fakat bunun kabul edilmemesi hallerinde, birinci fıkra hükmüne göre verilecek ceza yarı oranında indirilir.
(4) Nüfuz ticareti suçuna aracılık eden kişi, müşterek fail olarak, birinci fıkrada belirtilen ceza ile cezalandırılır.
(5) Nüfuz ticareti ilişkisinde dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü gerçek kişi veya tüzel kişinin menfaati kabul eden yetkilileri, müşterek fail olarak, birinci fıkrada belirtilen ceza ile cezalandırılır.
(6) İşin gördürülmesi amacıyla girişimde bulunmanın müstakil bir suç oluşturduğu hallerde kişiler ayrıca bu suç nedeniyle cezalandırılır.
(7) Bu madde hükümleri, 252 nci maddenin dokuzuncu fıkrasında sayılan kişiler üzerinde nüfuz ticareti yapılması halinde de uygulanır. Bu kişiler hakkında, Türkiye’de bulunmaları halinde, vatandaş veya yabancı olduklarına bakılmaksızın, resen soruşturma ve kovuşturma yapılır.
MADDE GEREKÇESI :
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 255 inci maddesinin mevcut metninde, kamu görevlisinin, “görevine girmeyen ve yetkili olmadığı bir işi yapabileceği veya yaptırabileceği kanaatini uyandırarak yarar” sağlaması suç olarak tamamlanmıştır. Bu yönü itibarıyla söz konusu hüküm, kamu görevlisi olmayan ve fakat kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olduğundan bahisle menfaat temin eden kişilerin cezasız kalmasına neden olmaktadır. Bu gibi durumlarda bir aldatma söz konusu ise, sorunun dolandırıcılık suçu hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak, aldatma olmadan da “nüfuz ticareti” yani yetkili olmadığı bir işten yarar sağlama olgusu gerçekleşebilir. Bu gibi durumları yaptırım altına alabilmek için, 255 inci madde hükmü madde başlığıyla birlikte değiştirilmiştir.
Maddenin birinci fıkrasında, kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olan kişinin, haksız bir işin yaptırılması amacıyla girişimde bulunması için, kendisine veya yönlendireceği kişiye menfaat temin etmesi, müstakil bir suç olarak tanımlanmıştır. Suçun temel şekli bakımından, kendisine menfaat temin edilen kişinin kamu görevlisi olması gerekmemektedir. Buna karşılık, işi yapmakla görevli olan kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olan kişinin kamu görevlisi olması, bu suçun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli unsurunu oluşturmaktadır.
Söz konusu suç, rüşvet suçu gibi bir karşılaşma suçu mahiyeti taşımaktadır. Ancak, işinin gördürülmesi karşılığında veya gördürüleceği beklentisiyle menfaat sağlayan kişi, kendisine menfaat temin edilen kişiye nazaran daha az bir ceza ile cezalandırılmaktadır.
Maddenin ikinci fıkrasında söz konusu suç, rüşvet suçu gibi, bir teşebbüs suçu olarak tanımlanmıştır. Yani, menfaat temini konusunda anlaşmaya varılması halinde dahi, suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunacaktır.
Üçüncü fıkrada ise, özel bir içtima hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, işin gördürülmesi amacıyla girişimde bulunmanın müstakil bir suç oluşturduğu hallerde kişiler ayrıca bu suç nedeniyle cezalandırılacaktır.
ADALET KOMİSYONU RAPORU :
Alt Komisyon metninin 88’inci maddesiyle değiştirilmesi öngörülen 5237 sayılı Kanunun 255’inci maddesi, rüşvet ve yolsuzluğun önlenmesine ilişkin uluslararası yükümlülüklerimize uygun olarak Komisyonumuzca yeniden düzenlenmiştir.
Maddenin birinci fıkrasında, kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olduğundan bahisle, haksız bir işin gördürülmesi amacıyla girişimde bulunması için, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, kendisine veya bir başkasına menfaat temin eden kişinin fiili suç olarak tanımlanmıştır. Bu kişinin kamu görevlisi olması gerekmemektedir. Kişinin kamu görevlisi olması, bu suç bakımından daha ağır cezayı gerektiren nitelikli unsur olarak tanımlanmıştır. Dikkat edilmelidir ki, nüfuz sahibi kişinin kamu görevlisi olması halinde, nüfuz ticareti suçundan söz edebilmek için, gördürülmesi amaçlanan işin, kamu görevlisinin görev alanına giren bir iş olmaması gerekir. Aksi takdirde, rüşvet suçuna ilişkin hükümlere göre değerlendirme yapmak gerekir. Maddenin yürürlükte olan metninden farklı olarak, bu fıkrada işinin gördürülmesi karşılığında veya gördürüleceği beklentisiyle menfaat sağlayan kişi de cezalandırılmaktadır.
Maddenin ikinci fıkrasına göre, menfaat temini konusunda anlaşmaya varılması halinde dahi, nüfuz ticareti suçu tamamlanmış gibi cezaya hükmolunacaktır.
Kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olan kişinin iş sahibi kişiden menfaat talebinde bulunması ve fakat bunun kişi tarafından kabul edilmemesi ya da iş sahibi kişinin menfaat temini konusunda teklif veya vaatte bulunması ve fakat bunun kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi kişi tarafından kabul edilmemesi hâllerinde, menfaat talebinde bulunan nüfuz sahibi kişinin veya menfaat vaat veya teklifinde bulunan iş sahibi kişinin, suça teşebbüse ilişkin genel hükümlere başvurmaksızın, bu madde kapsamında müstakilen cezalandırılmasını sağlamak için, maddenin üçüncü fıkrası düzenlenmiştir.
Maddenin dördüncü fıkrasında, nüfuz ticareti suçuna aracılık eden kişilerin ne suretle cezalandırılacağına açıklık getirilmiştir. Beşinci fıkrada ise, nüfuz ticaretinde, nüfuz sahibi kişi dışında, dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü kişinin veya menfaatin tüzel kişiye sağlanması halinde bu tüzel kişinin menfaati kabul eden yetkilisinin, nüfuz ticareti suçunun müşterek faili olarak cezalandırılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Maddenin altıncı fıkrasında özel bir içtima hükmüne yer verilmiştir. Örneğin kendisine sahte pasaport düzenlenmesi hususunda ilgili kolluk görevlileri üzerinde nüfuz sahibi olan kişiye menfaat temin edilmiş olması ve bu suretle sahte pasaportun düzenlenmesinin sağlanması halinde, hem nüfuz ticareti suçundan dolayı hem de resmi belgede sahtecilik suçundan dolayı cezaya hükmedilmesi gerekmektedir. Maddenin yedinci fıkrasında ise, yabancı kamu görevlileri üzerinde nüfuz sahibi kişilerin bu suçtan dolayı cezalandırılmasına imkan tanıyan düzenleme yapılmıştır. Madde, çerçeve 88’inci madde olarak Komisyonumuzca kabul edilmiştir.
Alt Komisyon metninin 89’uncu maddesi, çerçeve 89’uncu madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
AÇIKLAMALAR
Nüfuz Ticareti Suçu: Türk Ceza Kanunu Madde 255 İncelemesi ve Hukuki Çözüm Önerileri
Giriş
Nüfuz ticareti, kamu görevlileri üzerinde nüfuz sahibi olunduğu iddiasıyla haksız bir işin görülmesi amacıyla menfaat sağlama ya da sağlamaya teşebbüs edilmesini ifade eden ciddi bir suçtur. Türk Ceza Kanunu (TCK) Madde 255, bu suçu detaylarıyla düzenleyerek, toplumdaki adalet ve kamu hizmeti işleyişinin güvence altına alınmasını amaçlamaktadır (TCK, 2004). Bu makalede, madde kapsamı, suçun unsurları, mağdur ve suç isnat edilenlerin hukuki hakları, ayrıca uzman ceza avukatına başvurmanın önemi kapsamlı biçimde ele alınacaktır.
Nüfuz Ticareti Suçunun Tanımı ve Unsurları
TCK Madde 255’e göre nüfuz ticareti, kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olduğunu iddia eden kişinin, haksız bir işin görülmesi için doğrudan veya aracılar vasıtasıyla kendisine veya başkasına menfaat temin etmesidir (TCK Madde 255/1).
Suçun Unsurları
- Kamu görevlisi üzerinde nüfuz sahibi olunduğunun iddia edilmesi
- Haksız işin görülmesi amacıyla menfaat temin edilmesi
- Menfaatin doğrudan ya da dolaylı olarak sağlanması
- Suçun tamamlanması veya teşebbüs aşamasında olması
Cezai Yaptırımlar
- Menfaat temin eden kişi: 2-5 yıl hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası,
- Kamu görevlisi ise cezada yarı oranında artırım,
- İşin görülmesi karşılığında menfaat sağlayan kişi: 1-3 yıl hapis cezası (TCK, 2004).
Nüfuz Ticareti Suçunda Suç İsnat Edilen Kişilerin Hak ve Yükümlülükleri
1. Suçlamaların Ciddiyetini Kavrama
Nüfuz ticareti suçu, ceza hukukunda ağır yaptırımları olan bir suçtur. Bu nedenle üzerine suç isnat edilen kişiler, süreci ciddiyetle değerlendirmelidir.
2. Haklarına ve Savunma Hakkına Sahip Çıkma
Suç isnat edilen kişi, savunma hakkını etkili biçimde kullanmalıdır. Bu süreçte;
- Suçlamaların dayanaklarını dikkatle incelemek,
- Delillerin toplanması ve yorumlanması,
- Gerektiğinde ek delil veya tanık gösterilmesi önemlidir.
3. Uzman Ceza Avukatından Hukuki Destek Alma
Nüfuz ticareti suçunun karmaşıklığı, delil değerlendirmeleri ve yasal düzenlemelerin kapsamı nedeniyle alanında uzman ceza avukatından yardım alınması zorunludur. Avukat, hak savunmasını güçlendirmek ve hukuki süreçte hak kayıplarını önlemek adına rehberlik sağlar.
Mağdur, Zarar Gören veya Müştekinin Hakları ve Yapması Gerekenler
1. Suç Duyurusunda Bulunma
Nüfuz ticareti mağduru veya zarar gören kişi, suç duyurusunda bulunarak resmi soruşturmanın başlatılmasını sağlayabilir (CMK, 2004).
2. Delil Toplama ve Koruma
Mağdur, elinde varsa suçu ispatlayacak belge, ses kaydı, yazışma veya tanık beyanlarını korumalıdır.
3. Hukuki Destek ve Danışmanlık
Suçtan zarar görenler, hak kayıplarını önlemek için deneyimli ceza avukatlarından hukuki danışmanlık almalıdır. Bu destek, maddi ve manevi tazminat taleplerinin doğru ve etkin bir şekilde takip edilmesini sağlar.
4. Mağdur Haklarının Korunması
Türk hukuk sistemi, mağdurların korunması ve desteklenmesi için çeşitli mekanizmalar sunmaktadır. Mağdurların bu haklardan haberdar olması ve kullanması önem taşır.
Nüfuz Ticareti Suçunda Yargı Süreci ve Önemli Hususlar
- Suçun tamamlanması ve teşebbüs aşaması: Suçun tamamlanması ceza verilir, ancak menfaat talebi veya teklifinde bulunulup kabul edilmemesi halinde ceza yarı oranında indirilir (TCK Madde 255/3).
- Müşterek fail ve aracılar: Suça aracılık eden ve dolaylı menfaat sağlayan kişiler de aynı cezaya tabi tutulur.
- Resen soruşturma: Özellikle TCK 252/9’da sayılan kişiler üzerinde nüfuz ticareti yapılması halinde resen soruşturma ve kovuşturma yapılır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S1: Nüfuz ticareti suçu için nasıl delil gerekir?
Deliller; yazılı belgeler, ses ve görüntü kayıtları, tanık beyanları gibi somut kanıtlar olmalıdır. Suçun doğrudan veya dolaylı olarak ispatlanması esastır.
S2: Suç isnat edilen kişi ceza almamak için ne yapmalıdır?
Hak ve savunma hakkını kullanmalı, yasal sürece uygun hareket etmeli ve mutlaka uzman ceza avukatından destek almalıdır.
S3: Mağdur şikayetinden vazgeçerse süreç nasıl devam eder?
Nüfuz ticareti kamu davasına konu olduğundan şikayetten vazgeçilmesi ceza kovuşturmasını durdurmaz.
S4: Nüfuz ticareti suçu ile diğer suçlar birlikte işlenebilir mi?
Evet, işin görülmesi amacıyla girişim müstakil suç teşkil edebilir ve ayrıca cezalandırılır.
Sonuç ve Öneriler
Nüfuz ticareti suçu, hukuk düzeninde kamu güvenliği ve adaletin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir. Hem suç isnat edilenler hem de mağdurlar için hukuki süreç karmaşık ve hassas olduğundan, her iki tarafın da haklarının tam olarak korunması gereklidir. Bu bağlamda, alanında uzman ceza avukatlarından profesyonel destek alınması, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önüne geçilmesi için hayati önem taşımaktadır.
Kaynakça
- Türk Ceza Kanunu, Madde 255. (2004).
- Ceza Muhakemesi Kanunu. (2004).
- Erman, T. (2020). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Beta Yayınları.
- Akdoğan, H. (2019). Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, E. (2018). Kamu Görevlileri ve Suçlar. İstanbul: Legal Yayıncılık.
| Ankara Ağır Ceza Avukatı İletişim Bilgileri | ||
| ✅ | Ankara Ağır Ceza Avukatı: | Avukat Necmettin İlhan |
| ✅ | Telefon : | 0312 4671882 – 0505 3522337 |
| ✅ | Adres: | Yeni Bağlıca Mah. Etimesgut Blv. No:90/B Qule Bağlıca İş Merkezi No:20 Etimesgut/Ankara |
| ✅ | Mail: | ncm.ilhan@gmail.com.tr |
| ✅ | Hizmet Alanları: | Ağır Cezalık Suçlar, Ağır Ceza Davaları, Ceza Hukuku |
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.