Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini
Madde 335- (1) Yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin eden kimseye sekiz yıldan oniki yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Fiil, Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karşı karşıya bırakmış ise faile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.
GEREKÇE:
Madde, yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgilerin siyasal ve askerî casusluk maksadıyla teminini cezalandırmaktadır.
Maddenin ikinci fıkrasında bu suça ilişkin nitelikli hâller gösterilmiştir.
Maddenin 765 sayılı TÜRK CEZA KANUNU’ndaki karşılığı
Madde 133 – (Değişik: 29/6/1938-3531/1 md.)
Devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabından olarak gizli kalması lazım gelen malümatı siyasi veya askeri casusluk maksadile istihsal eden kimse 15 seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.
Aşağıdaki hallerde (Değişik İbare: 14/7/2004 – 5218/1 md.) ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası verilir:
1 – Fiil, Türkiye ile harb halinde bulunan bir devletin menfaati namına işlenmişse,
2 – Fiil, devletin harb hazırlıklarını veya harb kudret veya kabiliyetini veya askeri hareketlerini tehlikeye koymuşsa,
Salahiyetli makamların neşir veya işaasını menettikleri malümatı siyasi veya askeri casusluk maksadile istihsal eden kimse 10 seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasile cezalandırılır.
Yukarıki fıkrada yazılı fiil, Türkiye ile harb halinde bulunan bir devletin menfaatine işlenmişse müebbed ağır hapis cezası hükmolunur.
Yukarıki iki fıkrada yazılı fiil, Devletin harb hazırlıklarını veya harb kudret veya kabiliyetini veya eskeri hareketlerini tehlikeye koymuşsa (Değişik İbare: 14/7/2004 – 5218/1 md.) ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezası verilir.
Yabancı bir devletin emniyeti veya dahili veya beynelmilel siyasi menfaatleri icabından olarak gizli kalması lazım kelen malümatı diğer bir ecnebi devlet lehine siyasi veya askeri casusluk maksadile istihsal eden kimse beş seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılır.
AÇIKLAMALAR
Yasaklanan Bilgilerin Casusluk Maksadıyla Temini Suçu (TCK m.335)
Türk Ceza Kanunu’nda Devlet Güvenliğini Koruyan Düzenlemeler ve Hukuki Değerlendirme
Özet
Bu makale, Türk Ceza Kanunu’nun 335. maddesinde düzenlenen yasaklanan bilgilerin siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temini suçunu, mevzuat, doktrin ve Yargıtay içtihatları ışığında incelemektedir. Çalışmada suçun unsurları, yaptırımı, ağırlaştırıcı nedenleri, fail ve mağdur kavramı, korunan hukuki değer ve uygulamadaki sorunlar detaylı şekilde ele alınmıştır. Ayrıca şüpheli/sanıklar ile mağdur/müştekiler bakımından izlenmesi gereken hukuki yollar belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler: TCK m.335, yasaklanan bilgiler, casusluk, devlet güvenliği, askerî sırlar, siyasal casusluk.
1. Giriş
Devletin güvenliği, siyasi istikrarı ve askerî etkinliği, modern hukuk sistemlerinde en yüksek koruma altında tutulan değerlerdendir. Casusluk faaliyetleri, özellikle yasaklanan bilgilerin yetkisiz şekilde temini yoluyla, devletin egemenliğine doğrudan zarar verme potansiyeline sahiptir. Bu bağlamda TCK m.335, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla gizli bilgilerin teminini suç olarak düzenlemektedir.
2. Hukuki Düzenleme
TCK m.335 şu şekildedir:
- Fıkraya göre, yetkili makamların kanun ve düzenleyici işlemlere göre açıklanmasını yasakladığı ve niteliği bakımından gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin eden kimseye 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası verilir.
- Fıkrada, fiilin Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin yararına işlenmesi veya Devletin savaş hazırlıklarını, savaş etkinliğini ya da askerî hareketlerini tehlikeye sokması hâlinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası öngörülmüştür.
3. Suçun Unsurları
3.1. Fail
Bu suçun faili, herkes olabilir. Failin kamu görevlisi olması ayrıca başka suçların da oluşmasına yol açabilir (örneğin görevi kötüye kullanma).
3.2. Mağdur
Mağdur, Türk Devleti olup, dolaylı olarak toplumun tüm fertleri mağduriyet yaşar.
3.3. Fiil
- Yetkili makamların yasakladığı bilgiler: Kanun veya yönetmeliklerle gizli tutulması zorunlu bilgiler.
- Siyasal veya askerî casusluk amacı: Failin kastının doğrudan bu amaca yönelmiş olması gerekir.
- Temin etme: Bilgiye ulaşma, elde etme, kopyalama, kayıt alma gibi her türlü fiil.
3.4. Manevi Unsur
Suç doğrudan kastla işlenebilir. Olası kast yeterli değildir; failin siyasal/askerî casusluk amacı bulunmalıdır.
4. Ağırlaştırıcı Haller
- Savaş hali
- Türkiye ile savaş halinde olan devlet yararına işleme
- Savaş hazırlıklarını, savaş etkinliğini veya askerî hareketleri tehlikeye sokma
Bu hallerde ceza ağırlaştırılmış müebbet hapis olarak uygulanır.
5. Korunan Hukuki Değer
TCK m.335 ile korunan hukuki değer, devletin güvenliği, savaş etkinliği, askerî ve siyasal yararlarıdır.
6. Yargıtay Uygulamaları
Yargıtay, bu suçta failin amaç unsurunu özellikle vurgulamakta, yalnızca bilgi temin etmenin değil, bu bilginin casusluk maksadıyla elde edilmesinin şart olduğunu belirtmektedir. Ayrıca delillerin hukuka uygun şekilde toplanması, devlet sırrı niteliğinin resmi belgelerle ortaya konulması gerektiğine dikkat çekilmektedir.
7. Şüpheli/Sanıklar İçin Hukuki Yol Haritası
- Savunma stratejisi mutlaka alanında uzman bir ceza avukatı ile hazırlanmalıdır.
- Suçun amaç unsurunun ispatlanması yükümlülüğü iddia makamına aittir; avukat bu noktada delil yetersizliğini ileri sürebilir.
- Bilginin gizli olup olmadığı resmi olarak sorgulanmalı, gerektiğinde bilirkişi incelemesi talep edilmelidir.
- Gözaltı ve tutuklama işlemlerinin CMK hükümlerine uygunluğu denetlenmelidir.
8. Mağdur/Müştekiler İçin Hukuki Yol Haritası
- Olayın derhal yetkili kolluk birimlerine bildirilmesi gerekir.
- Gizli bilginin ifşasının önlenmesi için tedbir talepleri (erişim engeli, el koyma vb.) gündeme getirilmelidir.
- Dava sürecinde katılan sıfatı ile yer alınmalı, delil toplanmasına aktif katkı sağlanmalıdır.
- Süreç boyunca uzman bir ceza avukatından hukuki destek alınması, hem maddi gerçeğin ortaya çıkmasına hem de devlet menfaatlerinin korunmasına hizmet eder.
9. Uzman Ceza Avukatı Desteğinin Önemi
TCK m.335 kapsamındaki suçlar, devletin güvenliğini ilgilendiren yüksek önemde davalardır. Bu nedenle, soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde, alanında uzman, özellikle devlet güvenliği suçlarında tecrübeli bir ceza avukatının hukuki yardımının alınması hayati önemdedir.
10. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: Yasaklanan bilgi nedir?
Cevap: Kanun veya yönetmeliklerle gizli tutulması zorunlu, yetkili makamlarca açıklanması yasaklanan bilgilerdir.
Soru 2: Casusluk amacı nasıl ispatlanır?
Cevap: Failin kastı, elde edilen deliller, iletişim kayıtları, para transferleri ve yabancı devlet bağlantıları gibi unsurlarla ortaya konur.
Soru 3: Bu suçta şikâyet gerekli mi?
Cevap: Hayır, suç re’sen soruşturulur.
Soru 4: Yargılama hangi mahkemede yapılır?
Cevap: Ağır ceza mahkemelerinde görülür.
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Necmettin İlhan’a ait olup, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak temin edilmektedir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir. Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere ncm.ilhan@gmail.com adresine gönderebilirler.